راهنمای جامع دسترسی و استفاده از پایگاه اوید Ovid

پایگاه Ovid (اوید) یک منبع جامع و قابل اعتماد برای دسترسی به اطلاعات علمی در زمینه‌های پزشکی، پرستاری، بهداشت و علوم اجتماعی است. این پایگاه توسط شرکت Wolters Kluwer طراحی شده و به پژوهشگران، دانشجویان و متخصصان کمک می‌کند تا به سرعت به مقالات معتبر، کتاب‌های تخصصی و ژورنال‌های علمی دسترسی پیدا کنند.

در دنیای امروز که حجم تولید علم هر روز بیشتر می‌شود، یافتن اطلاعات درست و به‌روز اهمیت زیادی دارد. Ovid با فراهم کردن ابزارهای جستجوی پیشرفته و امکان فیلتر کردن نتایج، به کاربران کمک می‌کند تا منابع دقیق‌تر و مرتبط‌تری پیدا کنند. همین ویژگی‌ها باعث شده این پایگاه به یکی از انتخاب‌های اصلی پژوهشگران و دانشگاه‌ها در سراسر جهان تبدیل شود.

پایگاه Ovid

پایگاه Ovid چیست؟

پایگاه اوید یک بستر پژوهشی پیشرفته است که دسترسی به مجموعه‌ای گسترده از منابع علمی معتبر را فراهم می‌کند. این پایگاه فقط یک موتور جستجو نیست، بلکه ابزاری جامع برای مطالعه، تحقیق و مدیریت اطلاعات است. از طریق Ovid می‌توان به بانک‌های داده تخصصی مانند مدلاین و امبیس ، ژورنال‌های علمی فول‌تکست، کتاب‌های الکترونیکی و حتی گزارش‌ها و مقالات کنفرانسی دسترسی داشت.

آنچه Ovid را متمایز می‌کند، دقت و ساختارمندی نتایج آن است. این پایگاه با بهره‌گیری از اصطلاحات علمی استاندارد (مانند MeSH و EMTREE) و ابزارهای پیشرفته جستجو، کمک می‌کند تا پژوهشگر به نتایجی دقیق‌تر و مرتبط‌تر برسد. علاوه بر این، امکان ترکیب کلیدواژه‌ها، اعمال فیلترهای متنوع و محدودسازی نتایج باعث می‌شود کاربران بتوانند پاسخ پرسش‌های پژوهشی خود را سریع‌تر و مطمئن‌تر بیابند.

اوید همچنین قابلیت‌های مدیریتی کاربردی دارد. کاربران می‌توانند جستجوهای خود را ذخیره کنند، نتایج را دسته‌بندی و سازمان‌دهی کنند و هشدارهایی برای دریافت آخرین مقالات مرتبط تنظیم نمایند. به این ترتیب، Ovid نه‌تنها دسترسی به منابع علمی را آسان می‌کند، بلکه فرایند پژوهش را نیز کارآمدتر و حرفه‌ای‌تر می‌سازد.

منابع و پایگاه‌های داده موجود در اوید

یکی از بزرگ‌ترین مزایای پایگاه اوید، گستردگی و تنوع منابعی است که در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد. برخلاف موتورهای جستجوی ساده، Ovid مجموعه‌ای از مهم‌ترین بانک‌های اطلاعاتی علمی جهان را یک‌جا گردآوری کرده است. این منابع، طیف وسیعی از رشته‌ها را دربر می‌گیرند؛ از پزشکی و پرستاری گرفته تا روان‌شناسی، داروسازی، علوم اجتماعی، کشاورزی، محیط‌زیست و حتی علوم انسانی.

این ویژگی باعث شده Ovid به‌عنوان یک اکوسیستم علمی کامل شناخته شود؛ جایی که پژوهشگر می‌تواند هم مقالات پژوهشی روز دنیا را جستجو کند، هم مرورهای سیستماتیک مبتنی بر شواهد را بیابد، و هم به کتاب‌های مرجع و ژورنال‌های فول‌تکست دسترسی داشته باشد.

در جدول‌های زیر، مهم‌ترین منابع تحت پوشش اوید به تفکیک حوزه تخصصی معرفی شده‌اند:

پزشکی و سلامت

پزشکی و سلامت، هسته اصلی پایگاه Ovid را تشکیل می‌دهد. پژوهشگران علوم پزشکی برای دسترسی به مقالات معتبر و تازه‌ترین یافته‌های علمی، معمولاً جستجوی خود را از همین حوزه آغاز می‌کنند. تنوع منابع این بخش باعث شده هم پزشکان بالینی، هم پرستاران و هم سیاست‌گذاران حوزه سلامت بتوانند نیازهای اطلاعاتی خود را از طریق Ovid برطرف کنند.

نام پایگاهحوزه تخصصیسال پوششنوع محتواکاربرد پژوهشی
Ovid MEDLINEپزشکی و زیست‌پزشکی1946–تاکنونمقالات، چکیده‌هاجستجوی پایه در علوم پزشکی
EMBASEپزشکی بالینی، داروشناسی1974–تاکنونمقالات، کارآزمایی بالینیتحقیقات دارویی و کارآزمایی‌ها
Ovid Emcareپرستاری و سلامت1995–تاکنونژورنال‌های پرستاریپژوهش‌های پرستاری
CINAHLپرستاری و پیراپزشکی1981–تاکنونمقالات و مرورهاپایان‌نامه‌ها و آموزش پرستاری
HealthSTARسلامت و خدمات بهداشتی1975–تاکنونمقالات، گزارش‌هاسیاست‌گذاری سلامت
Global Healthبهداشت جهانی1910–تاکنونمقالات، گزارش‌هاسلامت عمومی، اپیدمیولوژی
Transplant Libraryپیوند اعضاکارآزمایی‌ها، مرورهاتحقیقات تخصصی پیوند
JBI EBP Databaseپرستاری و EBPمرورها و پروتکل‌هامراقبت مبتنی بر شواهد
Clinical Evidenceپزشکی بالینیمرورهای بالینیتصمیم‌گیری بالینی
جدول منابع اصلی پزشکی و سلامت در Ovid

مرورهای نظام‌مند و شواهد بالینی

برای پژوهش‌های مبتنی بر شواهد، صرفاً دسترسی به مقالات کافی نیست؛ بلکه باید مجموعه‌ای از مرورهای سیستماتیک و کارآزمایی‌های بالینی معتبر نیز در دسترس باشد. اوید این امکان را فراهم کرده و به همین دلیل به یکی از ابزارهای کلیدی در پزشکی مبتنی بر شواهد (EBM) تبدیل شده است.

نام پایگاهحوزه تخصصیسال پوششنوع محتواکاربرد پژوهشی
Cochrane Database of Systematic Reviewsمرورهای نظام‌مند2005–تاکنونمرورهای سیستماتیکپزشکی مبتنی بر شواهد
CENTRAL (Cochrane Trials)کارآزمایی‌های بالینی2005–تاکنونRCTهامرورهای کلینیکی
DAREمرورهای انتقادیتا 2016مرورهانقد و تحلیل شواهد
Cochrane Clinical Answersپزشکی بالینیخلاصه‌های بالینیپاسخ سریع به سؤالات بالینی
ACP Journal Clubپزشکی داخلی1991–تاکنونمقالات بالینی منتخبمرور سریع یافته‌ها
جدول پایگاه‌های مرور نظام‌مند و شواهد بالینی

روان‌شناسی و علوم رفتاری

پایگاه Ovid تنها محدود به علوم پزشکی نیست، بلکه در حوزه روان‌شناسی و علوم رفتاری نیز دسترسی به معتبرترین منابع دنیا را فراهم می‌کند. منابع APA از طریق اوید به‌طور کامل قابل جستجو هستند و این امکان را به پژوهشگران می‌دهند تا هم مقالات علمی، هم کتاب‌ها و هم ابزارهای روان‌سنجی را بازیابی کنند.

نام پایگاهحوزه تخصصیسال پوششنوع محتواکاربرد پژوهشی
APA PsycINFOروان‌شناسی1806–تاکنونمقالات، پایان‌نامه‌هاپژوهش روان‌شناسی
APA PsycArticlesروان‌شناسیفول‌تکست مقالات APAدسترسی به ژورنال‌های APA
APA PsycBooksروان‌شناسیکتاب‌هامنابع مرجع روان‌شناسی
APA PsycExtraروان‌شناسی اجتماعیگزارش‌ها، اسنادمطالعات سیاستی و اجتماعی
APA PsycTestsروان‌سنجی1910–تاکنونآزمون‌ها و ابزارهاطراحی تحقیقات میدانی
جدول منابع روان‌شناسی و علوم رفتاری APA در Ovid

زیست‌شناسی، داروسازی و کشاورزی

یکی از ویژگی‌های کمتر شناخته‌شده Ovid این است که فقط بر علوم پزشکی متمرکز نیست. این پایگاه در حوزه‌های زیست‌شناسی، داروسازی، دامپزشکی و کشاورزی نیز منابع ارزشمندی را در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد. همین تنوع رشته‌ای باعث شده اوید به یک منبع میان‌رشته‌ای واقعی تبدیل شود.

نام پایگاهحوزه تخصصیسال پوششنوع محتواکاربرد پژوهشی
BIOSIS Previewsزیست‌شناسی1969–تاکنونمقالات، کنفرانس‌هاپژوهش علوم زیستی
Biological Abstractsزیست‌شناسی1969–تاکنونمقالاتتحقیقات پایه زیست‌شناسی
CAB Abstractsکشاورزی، دامپزشکی1910–تاکنونمقالات و مرورهاکشاورزی و محیط‌زیست
AGRICOLAکشاورزی1970–تاکنونمقالات USDAکشاورزی و تغذیه
Derwent Drug Fileداروشناسیداروها و ترکیباتپژوهش دارویی
International Pharmaceutical Abstractsداروسازی1970–تاکنونمقالاتتحقیقات داروسازی
FSTA (Food Science and Technology Abstracts)علوم غذایی1969–تاکنونمقالاتفناوری و تغذیه
MANTIS Databaseطب مکمل1880–2019مقالات و گزارش‌هاپژوهش طب جایگزین
جدول پایگاه‌های زیست‌شناسی، داروسازی و کشاورزی

علوم اجتماعی و انسانی

Ovid علاوه بر پزشکی و علوم زیستی، پایگاه‌هایی برای پژوهش در حوزه‌های اجتماعی و انسانی نیز در اختیار دارد. این بخش به‌ویژه برای کسانی مفید است که به دنبال ارتباط بین سلامت، سیاست‌های اجتماعی و آموزش هستند.

نام پایگاهحوزه تخصصیسال پوششنوع محتواکاربرد پژوهشی
Social Policy and Practiceعلوم اجتماعی و سلامتمقالات و گزارش‌هاسیاست اجتماعی، رفاه
ERICعلوم تربیتی1965–تاکنونمقالات و گزارش‌هاآموزش و یادگیری
Sociological Abstractsجامعه‌شناسیمقالات و پژوهش‌هاپژوهش‌های اجتماعی
International Political Science Abstractsعلوم سیاسی1989–تاکنونمقالاتسیاست و روابط بین‌الملل
ICONDAمعماری1976–تاکنونمقالاتمعماری و مهندسی ساختمان
جدول منابع علوم اجتماعی و انسانی در Ovid

منابع چندرشته‌ای و تکمیلی

برخی از منابع Ovid ماهیت میان‌رشته‌ای دارند و برای پژوهشگران حوزه‌های مختلف قابل استفاده‌اند. این پایگاه‌ها کمک می‌کنند پژوهشگر علاوه بر تخصص اصلی خود، به منابع مرتبط در علوم دیگر نیز دسترسی داشته باشد.

نام پایگاهحوزه تخصصیسال پوششنوع محتواکاربرد پژوهشی
Journals@Ovid Full Textچندرشته‌ایژورنال‌های فول‌تکستدسترسی به متن کامل
Books@Ovidپزشکی، سلامتکتاب‌های تخصصیمنابع مرجع آموزشی
Current Contents (ISI)همه حوزه‌ها1990–تاکنونمقالات جاریپیگیری تازه‌ترین مقالات
GeoRefزمین‌شناسی1666–تاکنونمقالات و گزارش‌هاعلوم زمین
GEOBASEجغرافیا، محیط‌زیستمقالات و داده‌هاپژوهش‌های محیط‌زیستی
جدول منابع میان‌رشته‌ای و تکمیلی Ovid

دسترسی مستقیم به پایگاه Ovid از طریق ایران‌پیپر

پایگاه Ovid یکی از جامع‌ترین منابع اطلاعاتی در زمینه پزشکی، پرستاری، بهداشت و علوم اجتماعی است که برای پژوهش‌های دانشگاهی و مطالعات تخصصی اهمیت فراوانی دارد. وب‌سایت ایران‌پیپر این امکان را فراهم کرده تا پژوهشگران، دانشجویان و متخصصان بتوانند به‌صورت مستقیم و بدون واسطه به این پایگاه معتبر دسترسی داشته باشند.

ورود به صفحه اشتراک Ovid
ابتدا وارد وب‌سایت ایران‌پیپر شوید و به بخش اشتراک‌های دسترسی مستقیم پایگاه Ovid مراجعه کنید. در این بخش اطلاعات کامل درباره شرایط استفاده و انواع دسترسی در اختیار شما قرار می‌گیرد.

انتخاب نوع اشتراک
با توجه به نیاز خود، می‌توانید یکی از گزینه‌های اشتراک را انتخاب کنید:

  • اشتراک کوتاه‌مدت: مناسب برای کاربرانی که در یک بازه محدود (مثلاً یک پروژه تحقیقاتی یا نگارش پایان‌نامه) به منابع اوید نیاز دارند.
  • اشتراک بلندمدت: مناسب برای پژوهشگران، پزشکان، پرستاران و مراکز آموزشی که به دسترسی پیوسته و جامع برای جستجو در پایگاه‌های Ovid نیازمندند.
نحوه دسترسی مستقیم به پایگاه اوید
نحوه دسترسی مستقیم به پایگاه اوید

ثبت سفارش و پرداخت
پس از انتخاب نوع اشتراک، کافی است روی گزینه «خرید» کلیک کنید تا وارد درگاه پرداخت شوید. پس از تکمیل فرآیند، سفارش شما نهایی شده و بلافاصله لینک دسترسی مستقیم به پایگاه Ovid در اختیار شما قرار می‌گیرد. از این لحظه می‌توانید وارد محیط پایگاه شوید و به تمامی امکانات و منابع علمی آن دسترسی داشته باشید.

دسترسی به پایگاه ovid از طریق ایران پیپر
دسترسی به پایگاه ovid از طریق ایران پیپر

آموزش استفاده از پایگاه Ovid

کار با پایگاه اوید ساده است، اما برای بهره‌گیری کامل از امکانات آن باید با بخش‌های مختلف جستجو و مدیریت نتایج آشنا باشید. این پایگاه ابزارهای متنوعی در اختیار کاربران قرار می‌دهد که به کمک آن‌ها می‌توان پرسش‌های پژوهشی را دقیق‌تر تعریف کرد، جستجوهای پیشرفته انجام داد و نتایج را به‌طور مؤثر مدیریت نمود. در ادامه، مراحل اصلی آموزش استفاده از Ovid آورده شده است:

صفحه اصلی اوید و انتخاب منابع

بعد از ورود به پایگاه Ovid، اولین چیزی که نمایش داده می‌شود صفحه‌ای با عنوان Select Resource(s) to search است. این صفحه نقطه آغاز جستجو محسوب می‌شود و به شما امکان می‌دهد مشخص کنید که می‌خواهید جستجو در کدام منبع یا پایگاه داده انجام شود.

آموزش انتخاب منابع در پایگاه Ovid
آموزش انتخاب منابع در پایگاه Ovid
  • اگر گزینه All Resources را فعال کنید، جستجو به صورت هم‌زمان در تمام منابع فعال Ovid انجام می‌شود. این گزینه برای زمانی مناسب است که می‌خواهید نتایج گسترده و جامع‌تری به دست آورید.
  • اگر فقط به یک حوزه خاص نیاز دارید، می‌توانید یک یا چند پایگاه مشخص را انتخاب کنید. برای نمونه:
    • Journals@Ovid Full Text → جستجو در ژورنال‌های علمی با متن کامل
    • Books@Ovid → دسترسی به کتاب‌های تخصصی الکترونیکی
    • APA PsycArticles → منابع مرتبط با روان‌شناسی و علوم رفتاری
    • Clinical Evidence → شواهد و مطالعات بالینی
    • Transplant Library → منابع مرتبط با پیوند اعضا
    • JBI EBP Databases → منابع مبتنی بر شواهد برای مراقبت‌های بالینی

در پایین این صفحه دو گزینه کاربردی وجود دارد:

  • Add Group برای دسته‌بندی منابع انتخاب‌شده
  • Continue برای رفتن به مرحله جستجو و شروع کار در پایگاه

به این ترتیب، کاربر می‌تواند بسته به موضوع تحقیق خود، بین یک جستجوی گسترده (انتخاب همه منابع) یا یک جستجوی دقیق و تخصصی (انتخاب پایگاه خاص) تصمیم بگیرد.

طراحی سؤال پژوهشی (مدل PICO)

برای داشتن یک جستجوی دقیق در پایگاه اوید، اولین گام طرح یک سؤال پژوهشی روشن و قابل جستجو است. یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای این کار استفاده از مدل PICO است. این مدل کمک می‌کند تا موضوع تحقیق به چهار بخش اصلی تقسیم شود و انتخاب کلیدواژه‌ها راحت‌تر و هدفمندتر انجام گیرد.

  • P (Population): گروه یا جمعیت مورد مطالعه (مثلاً بیماران دیابتی، سالمندان، کودکان).
  • I (Intervention): مداخله یا اقدام مورد نظر (مانند یک دارو، واکسن، یا روش درمانی).
  • C (Comparison): گزینه مقایسه (مثلاً درمان جایگزین یا عدم مداخله).
  • O (Outcome): پیامد یا نتیجه مورد انتظار (مانند بهبود بیماری، کاهش علائم یا کیفیت زندگی).

نمونه پرسش پژوهشی بر اساس PICO

«آیا واکسن آنفلوانزا باعث کاهش غیبت کارکنان بیمارستان می‌شود؟»

Population (جمعیت)Intervention (مداخله)Comparison (مقایسه)Outcome (پیامد)
کارکنان بیمارستانواکسن آنفلوانزابدون واکسنکاهش غیبت از کار

استفاده از این مدل باعث می‌شود هنگام جستجو در Ovid، کلیدواژه‌های دقیق‌تر انتخاب شوند و در نهایت نتایج مرتبط‌تر و قابل اعتمادتر به دست آیند.

آموزش جستجو در پایگاه اوید

پس از انتخاب منابع و ورود به محیط جستجو، پایگاه اوید چندین روش مختلف برای جستجوی اطلاعات در اختیار کاربران قرار می‌دهد. هر یک از این روش‌ها برای هدف خاصی طراحی شده‌اند و بسته به نیاز پژوهشگر می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

آموزش جستجو در پایگاه Ovid
آموزش جستجو در پایگاه Ovid

بخش Basic Search ساده‌ترین و سریع‌ترین راه برای آغاز جستجو در پایگاه Ovid است. در این قسمت تنها کافی است موضوع یا کلیدواژه موردنظر خود را در کادر جستجو وارد کنید و سپس روی دکمه Search کلیک کنید.

ویژگی‌های مهم این بخش:

  1. ورود کلیدواژه یا پرسش پژوهشی:
    در کادر اصلی می‌توانید یک واژه، ترکیب چند واژه یا حتی یک سؤال کامل وارد کنید.
  2. گزینه Include Related Terms:
    با فعال بودن این گزینه (که به‌طور پیش‌فرض روشن است)، اوید علاوه بر واژه واردشده، اصطلاحات مرتبط و هم‌معنی را نیز در نتایج جستجو لحاظ می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود نتایج کامل‌تر باشند.
  3. گزینه Include Multimedia:
    اگر این گزینه فعال شود، پایگاه علاوه بر مقالات علمی، محتوای چندرسانه‌ای (مثل تصاویر و ویدئوهای آموزشی) مرتبط را هم نمایش می‌دهد.
  4. بخش Limits (محدودیت‌ها):
    در پایین صفحه امکان محدودسازی نتایج جستجو وجود دارد. به عنوان مثال:
    • تعیین بازه سال انتشار مقاله (Publication Year)
    • نمایش فقط مقالاتی که متن کامل آن‌ها موجود است (Ovid Full Text Available)
    • نمایش مقالات پژوهشی اصلی (Original Articles) یا مقالات مروری (Review Articles)
    • انتخاب مقالات دارای چکیده (Articles with Abstracts)

این بخش برای کاربرانی که به دنبال نتایج کلی هستند یا می‌خواهند جستجوی اولیه انجام دهند بسیار مناسب است. در عین حال، نتایج به‌دست‌آمده را می‌توان در مراحل بعدی با ابزارهای پیشرفته‌تر محدود و دقیق‌تر کرد.

جستجوی بر اساس اطلاعات مقاله (Find Citation)

بخش Find Citation در پایگاه Ovid برای زمانی طراحی شده است که کاربر اطلاعات مشخصی از یک مقاله در اختیار دارد و می‌خواهد همان مقاله را پیدا کند. این روش به جای جستجوی موضوعی، بر اساس اطلاعات کتابشناختی (Bibliographic Information) عمل می‌کند و بسیار دقیق است.

در این قسمت می‌توانید یکی یا چند مورد از فیلدهای زیر را پر کنید:

  • Article Title: عنوان کامل یا بخشی از عنوان مقاله.
  • Journal Name: نام ژورنال منتشرکننده مقاله. در صورت ندانستن نام کامل، می‌توان از علامت Truncation ($) برای جستجوی بخش اول نام استفاده کرد.
  • Author Surname: نام خانوادگی نویسنده مقاله. امکان استفاده از Truncation برای یافتن نام‌های مشابه نیز وجود دارد.
  • Publication Year: سال انتشار مقاله.
  • Volume / Issue / Article First Page: اطلاعات دقیق‌تر مربوط به شماره جلد، شماره نشریه و اولین صفحه مقاله.
  • Publisher: نام ناشر ژورنال.
  • Unique Identifier: شماره شناسایی منحصربه‌فرد مقاله در پایگاه.
  • DOI (Digital Object Identifier): شناسه دیجیتال مقاله که دقیق‌ترین روش برای دسترسی به متن کامل آن است.

بعد از وارد کردن هر کدام از این اطلاعات، کافی است روی دکمه Search کلیک کنید تا مقاله بازیابی شود.

کاربردهای Find Citation:

  • زمانی که فقط یک مقاله خاص مدنظر دارید و نمی‌خواهید نتایج گسترده نمایش داده شود.
  • وقتی از منبع دیگری (مثل رفرنس پایان‌نامه یا مقاله) اطلاعاتی مثل عنوان، نویسنده یا DOI گرفته‌اید و می‌خواهید مقاله اصلی را پیدا کنید.
  • برای دسترسی سریع به متن کامل مقاله، بدون نیاز به جستجوهای طولانی.

جستجو در فیلدهای خاص (Search Fields)

بخش Search Fields در پایگاه Ovid برای زمانی کاربرد دارد که می‌خواهید جستجو را محدود به بخش مشخصی از اطلاعات یک مقاله کنید. به جای جستجوی کلی، این بخش امکان تمرکز روی قسمت‌های خاص رکورد را فراهم می‌کند.

برای مثال می‌توانید جستجو را فقط در موارد زیر انجام دهید:

  • Title (عنوان مقاله): جستجو فقط در عناوین.
  • Abstract (چکیده): یافتن کلیدواژه‌ها در چکیده مقالات.
  • Author (نویسنده): جستجو بر اساس نام نویسنده مقاله.
  • Full Text (متن کامل): جستجو در کل متن مقالات.
  • Publication Year (سال انتشار): محدود کردن نتایج به سال‌های مشخص.

این روش زمانی مفید است که می‌خواهید نتایج دقیق‌تر و هدفمندتر داشته باشید؛ مثلاً فقط مقالاتی را پیدا کنید که کلیدواژه مدنظر در عنوان یا چکیده آن‌ها آمده باشد.

جستجوی پیشرفته (Advanced Search)

بخش Advanced Search یکی از مهم‌ترین امکانات پایگاه اوید است که به کاربران اجازه می‌دهد جستجویی دقیق‌تر و هدفمندتر انجام دهند. این بخش به‌ویژه برای پژوهش‌های تخصصی و زمانی که نتایج جستجوی ساده کافی نیست، کاربرد دارد.

امکانات اصلی در Advanced Search:

  • انتخاب نوع جستجو: می‌توانید مشخص کنید جستجو بر اساس کلیدواژه، نام نویسنده، عنوان مقاله یا نام ژورنال انجام شود.
  • ترکیب کلیدواژه‌ها: با استفاده از عملگرهای منطقی (AND، OR، NOT) می‌توان چند واژه یا عبارت را با هم ترکیب کرد تا نتایج دقیق‌تر و منسجم‌تری به دست آید.
  • نشانه‌های برش (Truncation):
    • با قرار دادن علامت * یا $ در انتهای یک واژه، می‌توان تمام حالت‌های مختلف آن واژه را جستجو کرد.
    • برای مثال، واژه educat** نتایجی شامل education، educator، educational و … را نمایش می‌دهد.
    • این قابلیت برای زمانی مفید است که شکل‌های مختلف یک کلمه در متون علمی به‌کار می‌رود.
  • اعمال محدودیت‌ها (Limits): امکان محدودسازی نتایج بر اساس سال انتشار، نوع مقاله (پژوهشی یا مروری)، دسترسی به متن کامل یا وجود چکیده وجود دارد.
  • کاربرد در تحقیقات تخصصی: Advanced Search زمانی بهترین انتخاب است که کاربر به دنبال نتایج بسیار خاص، دقیق و قابل استناد باشد.

به طور کلی، Advanced Search ابزاری قدرتمند است که انعطاف بیشتری نسبت به جستجوی ساده فراهم می‌کند و امکان مدیریت و پالایش نتایج را در سطح حرفه‌ای به کاربر می‌دهد.

بخش Multi-field Search در پایگاه Ovid برای زمانی طراحی شده است که کاربر بخواهد هم‌زمان در چند بخش مختلف از رکوردها جستجو کند. این روش امکان ترکیب چند کلیدواژه در فیلدهای متفاوت را فراهم می‌کند و باعث می‌شود نتایج دقیق‌تر و هدفمندتر به دست آیند.

ویژگی‌های اصلی این بخش:

  • چند کادر جستجو: می‌توانید واژه‌های مختلف را در چند کادر جداگانه وارد کنید. هر کادر مربوط به یک فیلد خاص مثل عنوان (Title)، چکیده (Abstract)، نویسنده (Author) یا همه فیلدها (All Fields) است.
  • انعطاف‌پذیری بالا: می‌توان ردیف‌های بیشتری اضافه کرد (Add New Row) تا جستجو پیچیده‌تر و دقیق‌تر شود.
  • اعمال محدودیت‌ها (Limits): درست مانند سایر بخش‌ها، امکان محدود کردن نتایج بر اساس سال انتشار، نوع مقاله یا دسترسی به متن کامل وجود دارد.

مثال: فرض کنید می‌خواهید مقالاتی درباره تأثیر ورزش بر بیماران دیابتی بزرگسال پیدا کنید. در این حالت:

  • در کادر اول، واژه Diabetes را در فیلد Title (عنوان) وارد می‌کنید.
  • در کادر دوم، واژه Exercise را در فیلد Abstract (چکیده) قرار می‌دهید.
  • در کادر سوم، واژه Adults را در فیلد All Fields (همه بخش‌ها) جستجو می‌کنید.

نتایجی که نمایش داده می‌شوند، دقیقاً شامل مقالاتی خواهند بود که به موضوع ورزش و دیابت در بزرگسالان پرداخته‌اند.

مشاهده و ارزیابی نتایج

پس از اجرای جستجو، مرحله مهم انتخاب و ارزیابی منابع آغاز می‌شود. در پایگاه اوید این بخش طوری طراحی شده که پژوهشگر بتواند در کوتاه‌ترین زمان، از میان نتایج گسترده، مقالات مرتبط و ارزشمند را شناسایی کند.

۱. مدیریت حجم نتایج:
گاهی نتایج جستجو بسیار زیاد است. ابزارهای فیلتر و مرتب‌سازی به پژوهشگر امکان می‌دهند تا جستجو را به بازه زمانی خاص، نوع مطالعه یا مجلات معتبر محدود کند. این کار باعث می‌شود به‌جای مرور صدها مقاله، فقط روی مهم‌ترین و تازه‌ترین یافته‌ها تمرکز شود.

۲. بررسی اولیه با چکیده (Abstract):
مرور چکیده مقاله روشی سریع برای سنجش ارتباط موضوعی است. پژوهشگر می‌تواند تنها با نگاه به خلاصه و کلیدواژه‌ها تصمیم بگیرد که آیا مقاله ارزش بررسی بیشتر دارد یا خیر. این رویکرد باعث صرفه‌جویی در وقت و انرژی می‌شود.

۳. انتخاب مقالات کلیدی از طریق استنادها:
ابزارهایی مانند Find Similar یا Find Citing Articles امکان ردیابی مقالات مرتبط یا مقالاتی که به یک منبع استناد کرده‌اند را فراهم می‌کنند. این قابلیت کمک می‌کند شبکه‌ای از پژوهش‌های مرتبط شکل بگیرد و مقاله‌های کلیدی سریع‌تر شناسایی شوند.

۴. تحلیل عمیق با Full Text:
وقتی مقاله‌ای مرتبط تشخیص داده شد، دسترسی به متن کامل اهمیت پیدا می‌کند. این بخش به پژوهشگر اجازه می‌دهد جزئیات روش تحقیق، داده‌ها و نتایج را به‌طور کامل بررسی کرده و برای نگارش پایان‌نامه یا مقاله خود به‌صورت دقیق استناد کند.

سوالات متداول

پایگاه Ovid چیست و چه کاربردی دارد؟

Ovid یک پایگاه اطلاعاتی جامع است که دسترسی به بانک‌های علمی معتبر مانند MEDLINE، EMBASE، PsycINFO و منابع تخصصی دیگر را فراهم می‌کند. این پایگاه برای پژوهش، آموزش و تصمیم‌گیری بالینی کاربرد دارد.

چه تفاوتی بین اوید و موتورهای جستجوی رایگان وجود دارد؟

برخلاف موتورهای جستجوی عمومی، Ovid محتوای تخصصی، مقالات فول‌تکست، کتاب‌ها و مرورهای نظام‌مند را ارائه می‌دهد. همچنین نتایج آن دقیق‌تر و بر اساس اصطلاح‌نامه‌های علمی استاندارد مرتب می‌شوند.

آیا دسترسی به پایگاه Ovid رایگان است؟

خیر. دسترسی به اوید نیازمند اشتراک است. با این حال، پژوهشگران ایرانی می‌توانند از طریق وب‌سایت ایران‌پیپر به‌صورت مستقیم و با هزینه مناسب به این پایگاه دسترسی پیدا کنند.

آیا می‌توان در Ovid به متن کامل مقالات دسترسی داشت؟

بله. بسیاری از ژورنال‌ها و کتاب‌های موجود در Ovid به‌صورت فول‌تکست در دسترس هستند. همچنین امکان محدود کردن جستجو به منابعی که متن کامل آن‌ها موجود است وجود دارد.

کدام رشته‌ها بیشتر از اوید استفاده می‌کنند؟

رشته‌های علوم پزشکی، پرستاری، داروسازی، روان‌شناسی، علوم اجتماعی و کشاورزی بیشترین بهره را از اوید می‌برند. با این حال، ماهیت میان‌رشته‌ای پایگاه باعث شده پژوهشگران حوزه‌های دیگر نیز از آن استفاده کنند.

آیا امکان ذخیره‌سازی و مدیریت نتایج جستجو در Ovid وجود دارد؟

بله. کاربران می‌توانند نتایج جستجو را ذخیره کنند، دسته‌بندی کنند و حتی هشدارهایی برای دریافت مقالات جدید مرتبط با موضوع تحقیق خود تنظیم نمایند.

جمع بندی

پایگاه Ovid یکی از کامل‌ترین و معتبرترین ابزارهای پژوهشی در جهان است که مجموعه‌ای گسترده از بانک‌های اطلاعاتی، ژورنال‌های فول‌تکست، کتاب‌های تخصصی و مرورهای نظام‌مند را در یک بستر واحد گردآوری کرده است. این پایگاه با پوشش رشته‌های مختلف مانند پزشکی، پرستاری، داروسازی، روان‌شناسی، علوم اجتماعی، کشاورزی و حتی حوزه‌های میان‌رشته‌ای، به پژوهشگران کمک می‌کند در کوتاه‌ترین زمان به دقیق‌ترین و معتبرترین منابع علمی دسترسی داشته باشند.

پایگاه اوید
پایگاه اوید

ویژگی‌هایی همچون امکان انتخاب پایگاه‌های متعدد برای جستجو، ابزارهای پیشرفته جستجوی موضوعی و کتابشناختی، استفاده از اصطلاح‌نامه‌های استاندارد (MeSH و EMTREE)، و قابلیت مدیریت نتایج باعث شده اوید نه‌تنها یک موتور جستجو، بلکه یک محیط کامل پژوهشی باشد.

از سوی دیگر، دسترسی مستقیم به این پایگاه از طریق ایران‌پیپر شرایطی را فراهم کرده تا پژوهشگران، دانشجویان و متخصصان ایرانی نیز بتوانند بدون محدودیت به این منابع ارزشمند دسترسی داشته باشند و تحقیقات خود را در سطحی جهانی پیش ببرند.

منابع

  1. Manchester University NHS Foundation Trust. (2019). Database searching: Ovid.
  2. University of the West of England (UWE Bristol). (n.d.). Database guide: Ovid.

دیدگاهتان را بنویسید