راهنمای دسترسی و استفاده از پایگاه اینسایتس کلاریویت InCites

پایگاه InCites Benchmarking & Analytics (اینسایتس کلاریویت) یک ابزار تحلیلی قدرتمند برای سنجش و مقایسه عملکرد علمی است که توسط شرکت Clarivate Analytics طراحی شده است. این پایگاه با استفاده از داده‌های نمایه‌شده در Web of Science Core Collection، امکان بررسی دقیق تولیدات علمی، میزان تأثیرگذاری و روند همکاری‌های پژوهشی را فراهم می‌کند.

ویژگی اصلی اینسایتس کلاریویت آن است که تنها به شمارش مقالات و استنادات بسنده نمی‌کند؛ بلکه با ارائه شاخص‌ها و گزارش‌های متنوع، بستری برای مقایسه (بنچمارکینگ) میان پژوهشگران، مؤسسات و کشورها ایجاد می‌کند. به همین دلیل، پژوهشگران برای شناخت جایگاه فردی خود و دانشگاه‌ها و نهادهای علمی برای تصمیم‌گیری‌های راهبردی از این پایگاه استفاده می‌کنند.

این مقاله به معرفی کامل پایگاه InCites، حوزه‌های تحت پشتیبانی، محتوای موجود و راهنمای استفاده از قابلیت‌های آن می‌پردازد.

پایگاه InCites Benchmarking & Analytics
پایگاه InCites Benchmarking & Analytics

آشنایی با پایگاه InCites

InCites Benchmarking & Analytics یک پایگاه تحت وب است که به کاربران امکان می‌دهد داده‌های علمی را به شکل تحلیلی مشاهده و بررسی کنند. این پایگاه برخلاف پایگاه‌های صرفاً استنادی، به‌گونه‌ای طراحی شده که اطلاعات خام را به شاخص‌ها، نمودارها و گزارش‌های مقایسه‌ای تبدیل کند.

پایه و اساس اطلاعات موجود در اینسایتس کلاریویت، مجموعه Web of Science Core Collection است. داده‌ها از این مجموعه استخراج شده و پس از پردازش و نرمال‌سازی، در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. این ویژگی باعث می‌شود اطلاعات در InCites استاندارد و قابل مقایسه باشند.

یکی از مهم‌ترین دلایلی که این پایگاه مورد توجه قرار گرفته، امکان تحلیل چندلایه است. کاربران می‌توانند از یک مقاله یا پژوهشگر شروع کرده و تا سطح سازمان، کشور یا حتی حوزه علمی خاص پیش بروند. همچنین قابلیت مشاهده روندها در طول زمان، آن را به ابزاری ارزشمند برای تصمیم‌گیری‌های علمی و مدیریتی تبدیل کرده است.

InCites علاوه بر پژوهشگران، برای مدیران پژوهشی، کتابخانه‌ها و نهادهای ارزیاب نیز کاربرد دارد، زیرا می‌تواند تصویری جامع از وضعیت علم در مقیاس‌های مختلف ارائه دهد.

حوزه‌های تحت پشتیبانی InCites

پایگاه InCites Benchmarking & Analytics به کاربران این امکان را می‌دهد که فعالیت‌های علمی را از زاویه‌های مختلف بررسی کنند. برای این کار، شش حوزه اصلی در پایگاه تعریف شده که هر کدام نوع خاصی از تحلیل را ارائه می‌دهند:

  1. پژوهشگران (Researchers)
    در این بخش می‌توان عملکرد یک پژوهشگر را بر اساس تعداد مقالات، میزان استنادها و شاخص‌های تأثیر علمی بررسی کرد. همچنین امکان مقایسه پژوهشگران مختلف با هم وجود دارد.
  2. سازمان‌ها (Organizations)
    این حوزه مخصوص تحلیل عملکرد دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مؤسسات علمی است. کاربران می‌توانند جایگاه سازمان خود را با دیگر نهادها در سطح ملی یا جهانی مقایسه کنند.
  3. مناطق جغرافیایی (Regions)
    با استفاده از این بخش می‌توان تولیدات علمی کشورها یا مناطق مختلف را مشاهده کرد. همچنین میزان همکاری‌های بین‌المللی یک کشور با سایر کشورها به‌خوبی مشخص می‌شود.
  4. حوزه‌های علمی (Research Areas)
    این قسمت امکان تحلیل بر اساس رشته‌ها و حوزه‌های علمی را فراهم می‌کند. طبقه‌بندی‌ها بر پایه Web of Science و سایر نظام‌های رده‌بندی علمی انجام شده است.
  5. منابع انتشار (Publication Sources)
    در این بخش مجلات، کتاب‌ها یا مجموعه‌مقالات کنفرانس‌ها بررسی می‌شوند. این قابلیت به پژوهشگران کمک می‌کند تا منابع معتبر برای انتشار آثار خود را بهتر بشناسند.
  6. نهادهای تأمین مالی (Funding Agencies)
    این حوزه به تحلیل فعالیت نهادها و سازمان‌هایی می‌پردازد که طرح‌های پژوهشی را حمایت مالی می‌کنند. با این ابزار می‌توان دید که حمایت‌های مالی چه تأثیری بر تولید و اثرگذاری پژوهش‌ها داشته است.

محتوای موجود در پایگاه InCites

پایگاه اینسایتس کلاریویت تنها به جمع‌آوری داده بسنده نمی‌کند؛ بلکه محتوای آن به‌گونه‌ای طراحی شده که بتواند نیازهای متفاوت کاربران را پاسخ دهد. چه یک پژوهشگر بخواهد تأثیر مقالات خود را بررسی کند، چه یک مدیر پژوهشی به دنبال مقایسه سازمان‌ها باشد، و چه یک سیاست‌گذار بخواهد روندهای کلان علمی را تحلیل کند، InCites ابزارهای لازم را در اختیار قرار می‌دهد. مهم‌ترین محتوای این پایگاه را می‌توان در سه دسته کلی خلاصه کرد: شاخص‌ها، دسته‌بندی موضوعی و گزارش‌ها.

دسته محتواتوضیحنمونه‌ها
شاخص‌ها و معیارهای ارزیابیبیش از ۸۰ شاخص برای سنجش عملکرد علمی– تعداد مقالات و استنادها
– شاخص‌های نرمال‌شده (بر اساس رشته و مجله)
– مقالات برتر (Top X%)
– شاخص‌های همکاری (بین‌المللی، سازمانی، صنعتی)
دسته‌بندی موضوعیطبقه‌بندی مقالات در حوزه‌های مختلف علمی– حوزه‌های موضوعی Web of Science
– اهداف توسعه پایدار (SDGs)
– نظام‌های ملی (REF، ANVUR، FoR)
– الگوریتم Leiden برای موضوعات خرد
گزارش‌ها و خروجی‌هاابزارهای تولید گزارش و نمایش داده‌ها– گزارش‌های آماده یا سفارشی
– نمودارها و جداول تعاملی
– نقشه‌های همکاری علمی
– خروجی CSV/Excel
– داشبوردهای شخصی
محتوای موجود در پایگاه InCites

این ساختار باعث می‌شود اینسایتس کلاریویت هم برای کارهای فردی و هم برای تحلیل‌های سازمانی و ملی قابل استفاده باشد. به‌ویژه بخش گزارش‌ها و داشبوردها، داده‌ها را از حالت پیچیده خارج کرده و به شکل نمودارها و جداول قابل‌فهم در می‌آورد؛ بنابراین حتی افرادی که متخصص علم‌سنجی نیستند هم می‌توانند از نتایج آن بهره‌مند شوند.

دسترسی مستقیم به پایگاه اینسایتس از طریق ایران‌پیپر

برای دسترسی آسان و مستقیم به پایگاه InCites benchmarking & Analytics، می‌توانید از طریق وب‌سایت ایران‌پیپر اقدام کنید. این وب‌سایت بستری امن و مطمئن برای کاربران ایرانی فراهم کرده تا بدون واسطه، به داده‌ها و گزارش‌های تحلیلی معتبر علمی در سطح بین‌المللی دسترسی داشته باشند.

ورود به صفحه اشتراک پایگاه InCites
ابتدا وارد وب‌سایت ایران‌پیپر شوید و به بخش اشتراک‌های دسترسی مستقیم پایگاه InCites benchmarking & Analytics مراجعه کنید.

انتخاب نوع اشتراک
با توجه به نیاز خود، یکی از گزینه‌های اشتراک را انتخاب کنید:

  • اشتراک کوتاه‌مدت: مناسب برای کاربرانی که تنها در یک بازه محدود یا برای یک پروژه خاص به داده‌ها و گزارش‌های اینسایتس کلاریویت نیاز دارند.
  • اشتراک بلندمدت: مناسب برای پژوهشگران، مدیران پژوهشی، دانشجویان و اساتیدی که به دسترسی پیوسته و جامع به شاخص‌ها و ابزارهای تحلیلی نیاز دارند.
نحوه دسترسی مستقیم به پایگاه اینسایتس
نحوه دسترسی مستقیم به پایگاه اینسایتس

ثبت سفارش و پرداخت
پس از انتخاب نوع اشتراک، روی گزینه «خرید» کلیک کنید تا وارد درگاه پرداخت شوید. پس از پرداخت هزینه، لینک دسترسی مستقیم به پایگاه InCites benchmarking & Analytics در اختیار شما قرار می‌گیرد. اکنون می‌توانید وارد محیط پایگاه شوید و به تمامی امکانات آن دسترسی پیدا کنید؛ از جمله تحلیل عملکرد پژوهشگران و مؤسسات، مقایسه بین کشورها و سازمان‌ها، بررسی حوزه‌های علمی و منابع انتشار، و تولید گزارش‌های سفارشی برای تصمیم‌گیری‌های علمی.

دسترسی به پایگاه InCites از طریق ایران پیپر
دسترسی به پایگاه InCites از طریق ایران پیپر

آموزش استفاده از پایگاه InCites Benchmarking & Analytics

پایگاه InCites Benchmarking & Analytics ابزار قدرتمندی برای تبدیل داده‌های علمی به تحلیل‌های قابل فهم است. کار با این پایگاه نیاز به مهارت پیچیده‌ای ندارد؛ کافی است کاربر بداند چه چیزی را می‌خواهد بررسی کند و سپس با انتخاب بخش مناسب، فیلترهای دلخواه را اعمال کرده و نتایج را در قالب نمودار یا گزارش دریافت کند. در ادامه، مراحل اصلی کار با InCites به‌صورت منظم معرفی می‌شود تا پژوهشگران و مدیران علمی بتوانند با کمترین زمان، بیشترین بهره را از این ابزار ببرند.

معرفی صفحه اصلی پایگاه InCites

پس از ورود به پایگاه InCites Benchmarking & Analytics، نخستین چیزی که مشاهده می‌کنید صفحه اصلی است. این صفحه در واقع نقطه شروع همه فعالیت‌های شماست و سه بخش اصلی دارد:

  1. Analyze (تحلیل)
    این بخش جایی است که کار اصلی انجام می‌شود. اگر بخواهید عملکرد یک پژوهشگر را بررسی کنید، یک دانشگاه را با رقیبش مقایسه کنید یا خروجی علمی یک کشور را ببینید، باید وارد همین قسمت شوید. تمام داده‌ها و شاخص‌های تحلیلی در اینجا قرار دارند.
  2. Report (گزارش)
    وقتی تحلیلی انجام دادید و نتایج آن برایتان مهم بود، می‌توانید آن را به گزارش تبدیل کنید. در این بخش امکان ذخیره گزارش، ساخت گزارش‌های سفارشی و بازبینی گزارش‌های قبلی وجود دارد. این قسمت برای پژوهشگران و مدیران پژوهشی که می‌خواهند نتایج را به دیگران ارائه دهند بسیار کاربردی است.
  3. Organize (سازمان‌دهی)
    اگر چندین تحلیل انجام داده‌اید و می‌خواهید همه آن‌ها را مرتب در یکجا نگه دارید، باید از بخش Organize استفاده کنید. در این قسمت می‌توانید داشبوردهای شخصی بسازید، نتایج مرتبط را کنار هم قرار دهید و هر زمان که لازم بود دوباره به آن‌ها برگردید.

نکته: برای یادگیری بهتر پایگاه، همیشه از همین سه مسیر شروع کنید. اول مشخص کنید هدفتان چیست (تحلیل، گزارش یا سازمان‌دهی) و سپس وارد بخش مربوط شوید.

آشنایی اولیه با شاخص‌های پایگاه InCites

قبل از هر نوع تحلیل در پایگاه InCites Benchmarking & Analytics، لازم است با چند شاخص اصلی آشنا شویم. این شاخص‌ها پایه و مبنای همه گزارش‌ها و مقایسه‌ها هستند و بدون درک آن‌ها، تفسیر درست نتایج دشوار خواهد بود.

  • تعداد مقالات (Documents): نشان می‌دهد که یک پژوهشگر، سازمان یا کشور چه مقدار خروجی علمی منتشر کرده است.
  • تعداد استنادها (Citations): تعداد دفعاتی که آثار علمی مورد نظر توسط دیگر پژوهشگران مورد ارجاع قرار گرفته‌اند.
  • مقالات برتر (Top X%): درصد آثاری که جزو مقالات پراستناد در سطح جهانی قرار گرفته‌اند (مثلاً Top 10% یا Top 1%).
  • شاخص‌های نرمال‌شده (Normalized Indicators): شاخص‌هایی که داده‌ها را با توجه به تفاوت حوزه‌های علمی یا مجلات، قابل مقایسه می‌کنند. به این ترتیب می‌توان عملکرد پژوهشگران یا سازمان‌ها را حتی در رشته‌های متفاوت به‌درستی مقایسه کرد.

این چهار شاخص ساده، شالوده‌ی تحلیل‌ها در InCites را تشکیل می‌دهند. در ادامه، هرجا بخواهیم عملکرد یک پژوهشگر، یک دانشگاه یا یک کشور را بررسی کنیم، نتایج بر اساس همین معیارها ارائه می‌شوند.

آموزش تحلیل پژوهشگران در InCites

یکی از مهم‌ترین امکانات پایگاه اینسایتس کلاریویت، ارزیابی و مقایسه عملکرد پژوهشگران است. این قابلیت به شما کمک می‌کند بفهمید یک پژوهشگر چه میزان خروجی علمی داشته، آثار او چقدر مورد استناد قرار گرفته‌اند و جایگاه او در مقایسه با همتایانش چگونه است.

1. ورود به بخش پژوهشگران

از منوی اصلی روی Analyze → Researchers کلیک کنید.
در کادر جست‌وجو نام پژوهشگر یا شناسه او (ResearcherID/ORCID) را وارد کنید.
مثال: «Jemal, Ahmedin: American Cancer Society»

آموزش تحلیل پژوهشگران در InCites
آموزش تحلیل پژوهشگران در InCites

2. مشاهده اطلاعات پایه پژوهشگر

بعد از انتخاب پژوهشگر، نتایج در قالب یک جدول نمایش داده می‌شوند. این جدول شامل مجموعه‌ای از شاخص‌های کلیدی است که به شما کمک می‌کند در یک نگاه، تصویری کلی از عملکرد علمی پژوهشگر داشته باشید. مهم‌ترین ستون‌ها عبارت‌اند از:

  • Web of Science Documents (تعداد مقالات):
    نشان می‌دهد پژوهشگر چند مقاله در پایگاه Web of Science منتشر کرده است.
    در مثال ما، Ahmedin Jemal طی سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ تعداد 230 مقاله منتشر کرده است.
  • Times Cited (تعداد استنادها):
    مجموع دفعاتی که به آثار پژوهشگر ارجاع داده شده است. این شاخص نشان‌دهنده تأثیرگذاری علمی فرد است.
    برای این پژوهشگر، تعداد استنادها 165,625 بار بوده است.
  • % Documents Cited (درصد مقالات استنادشده):
    بیان می‌کند چه نسبتی از مقالات پژوهشگر حداقل یک بار مورد استناد قرار گرفته‌اند.
    برای Ahmedin Jemal این مقدار 81.3% است؛ یعنی بیش از چهار پنجم مقالات او توجه پژوهشگران دیگر را جلب کرده‌اند.
  • Category Normalized Citation Impact (CNCI):
    شاخصی نرمال‌شده که کیفیت استنادها را نسبت به میانگین جهانی می‌سنجد.
    مقدار CNCI برابر 67.73 است که نشان می‌دهد آثار این پژوهشگر بسیار بالاتر از سطح جهانی استناد دریافت کرده‌اند.
  • Collab-CNCI (شاخص نرمال‌شده مقالات مشترک):
    میزان اثرگذاری مقالاتی که در همکاری با دیگر پژوهشگران نوشته شده‌اند.
    این شاخص برای Ahmedin Jemal برابر 54.25 است.
  • Affiliation (وابستگی سازمانی):
    محل فعالیت یا وابستگی پژوهشگر را نشان می‌دهد.
    این پژوهشگر به American Cancer Society وابسته است.
جدول شاخص‌های عملکرد پژوهشگر در InCites
جدول شاخص‌های عملکرد پژوهشگر در InCites

تحلیل: این جدول به‌تنهایی یک نمای کلی و ارزشمند از وضعیت پژوهشگر ارائه می‌دهد. تعداد بالای مقالات، حجم زیاد استنادها و درصد بالای مقالات استنادشده نشان می‌دهد که Ahmedin Jemal یکی از پژوهشگران برجسته در حوزه تحقیقات سرطان است.

3. بررسی حوزه‌های پژوهشی پژوهشگر

از طریق پایگاه اینسایتس کلاریویت می‌توان مشاهده کرد که یک پژوهشگر در چه حوزه‌های علمی بیشترین فعالیت را داشته است. این قابلیت به پژوهشگران و مدیران علمی کمک می‌کند تمرکز اصلی فعالیت‌های علمی فرد مشخص شود و در عین حال گستره میان‌رشته‌ای کار او نیز قابل ارزیابی باشد.

برای مشاهده حوزه‌های پژوهشی کافی است:

  1. وارد Researcher Report شوید.
  2. بر روی تب Research Output کلیک کنید.
  3. در ادامه صفحه، بخش Documents Published by WoS Categories نمایش داده می‌شود.

در این بخش معمولاً یک نمودار بلوکی ارائه می‌شود که هر بلوک بیانگر یک حوزه علمی (Category) است و اندازه آن با تعداد مقالات منتشرشده در همان حوزه تناسب دارد.

نمونه موردی: Ahmedin Jemal

بر اساس داده‌های InCites در بازه زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، حوزه‌های اصلی فعالیت این پژوهشگر عبارت‌اند از:

  • Oncology (سرطان‌شناسی): ۱۸۴ مقاله
  • Public, Environmental & Occupational Health (بهداشت عمومی و محیطی): ۴۷ مقاله
  • Urology & Nephrology (اورولوژی و نفرولوژی): ۵ مقاله
  • Respiratory System (دستگاه تنفسی): ۴ مقاله
  • سایر حوزه‌ها مانند پزشکی عمومی، زنان و زایمان و گوارش با سهم کمتر.

تحلیل داده‌ها: نتایج نشان می‌دهد بیش از هفتاد درصد فعالیت‌های Jemal در حوزه سرطان‌شناسی متمرکز بوده است؛ موضوعی که بیانگر جایگاه تخصصی او در این زمینه است. در عین حال، سهم قابل توجه مقالات در حوزه بهداشت عمومی نشان می‌دهد او به جنبه‌های اجتماعی و پیشگیرانه بیماری‌ها نیز پرداخته است. مقالات محدود در سایر حوزه‌ها بیشتر در قالب همکاری‌های مشترک میان‌رشته‌ای انجام شده‌اند.

تحلیل حوزه‌های علمی پژوهشگر در پایگاه InCites
تحلیل حوزه‌های علمی پژوهشگر در پایگاه InCites

4. بررسی کیفیت مقالات پژوهشگر

یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در تحلیل عملکرد پژوهشگران، بررسی کیفیت مجلاتی است که آثار آن‌ها در آن منتشر می‌شود. پایگاه اینسایتس کلاریویت در تب Research Output و بخش Performance، این امکان را فراهم می‌کند تا مقالات پژوهشگر بر اساس چارک مجلات (Journal Impact Factor Quartile) بررسی شوند.

مجلات علمی براساس ضریب تأثیر (Impact Factor) به چهار گروه تقسیم می‌شوند:

  • Q1: معتبرترین و پرارجاع‌ترین ۲۵ درصد مجلات جهان
  • Q2: سطح دوم
  • Q3: سطح سوم
  • Q4: پایین‌ترین ۲۵ درصد مجلات

در نمودار عملکرد پژوهشگر Ahmedin Jemal مشاهده می‌شود که بخش عمده مقالات او در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ در مجلات Q1 منتشر شده‌اند (به طور میانگین حدود ۳۵ تا ۴۰ مقاله در سال). در مقابل، تعداد مقالات او در مجلات Q2، Q3 و Q4 بسیار محدود بوده است.

این الگو نشان می‌دهد که پژوهشگر نه تنها از نظر کمیت در سطح بالایی فعالیت دارد، بلکه کیفیت آثار او نیز چشمگیر است؛ چراکه بیشتر تولیدات علمی‌اش در معتبرترین مجلات بین‌المللی منتشر شده‌اند. چنین روندی نشانه‌ای از اعتبار و اثرگذاری علمی بالا در جامعه پژوهشی جهانی است.

بررسی کیفیت مقالات پژوهشگر در پایگاه InCites
بررسی کیفیت مقالات پژوهشگر در پایگاه InCites

5. بررسی شبکه همکاری‌های پژوهشگر

یکی از بخش‌های مهم در تب Collaboration بررسی شبکه همکاری‌های پژوهشگر است. این بخش نشان می‌دهد که پژوهشگر با چه میزان از همکاران بین‌المللی، صنعتی یا سازمانی فعالیت داشته و نتایج پژوهش‌هایش تا چه حد حاصل تلاش گروهی است.

  • نمای کلی همکاری‌ها:
    در بخش Overview می‌توان تعداد و درصد همکاری‌های بین‌المللی (International Collaborations) و صنعتی (Industry Collaborations) را مشاهده کرد. به عنوان مثال، پژوهشگر مورد بررسی دارای ۵۴ همکاری بین‌المللی است که ۲۳٫۴۸٪ از کل تولیدات علمی او را تشکیل می‌دهد. همچنین ۱۲ همکاری صنعتی دارد که معادل ۵٫۲۲٪ از فعالیت‌های اوست. این آمار نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از تولیدات علمی پژوهشگر در بستر همکاری‌های مشترک شکل گرفته است.
  • نهادهای همکار:
    در قسمت Collaborating Institutions، نمودار شبکه‌ای تعامل پژوهشگر با مؤسسات مختلف نمایش داده می‌شود. اندازه و رنگ گره‌ها بیانگر میزان همکاری است. برای مثال، بیشترین تعداد مقالات مشترک با American Cancer Society (205 مقاله)، Martin Luther University Halle Wittenberg (32 مقاله) و Addis Ababa University (31 مقاله) به ثبت رسیده است. همچنین نام‌های شناخته‌شده‌ای مانند Harvard University (18 مقاله) و World Health Organization (16 مقاله) در میان همکاران پژوهشگر دیده می‌شود.
  • کاربرد تحلیل همکاری‌ها:
    بررسی این داده‌ها به مدیران علمی کمک می‌کند تا دریابند پژوهشگر با کدام مراکز معتبر دنیا در ارتباط است و تا چه حد توانسته شبکه همکاری‌های بین‌المللی خود را گسترش دهد. همچنین پژوهشگران جوان می‌توانند از این اطلاعات برای شناسایی مراکز بالقوه جهت همکاری‌های آینده بهره ببرند.
بررسی شبکه همکاری‌های پژوهشگر در پایگاه InCites
بررسی شبکه همکاری‌های پژوهشگر در پایگاه InCites

6. بررسی مقالات پراستناد پژوهشگر

در تب Most Cited Documents از گزارش پژوهشگر، فهرستی از مقالاتی که بیشترین تعداد استناد را دریافت کرده‌اند نمایش داده می‌شود. این بخش به‌خوبی نشان می‌دهد کدام آثار پژوهشگر بیشترین تأثیر را بر جامعه علمی داشته و به‌عنوان منابع مرجع مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

نمایش مقالات پراستناد:
در این بخش، عنوان مقاله، سال انتشار، نام مجله و تعداد استنادها (Times Cited) نمایش داده می‌شود. این اطلاعات به کاربر کمک می‌کند تا بفهمد کدام یک از آثار پژوهشگر بیشترین توجه جامعه علمی را به خود جلب کرده است.

نمونه واقعی:
به عنوان مثال، پژوهشگر مورد بررسی (Ahmedin Jemal) دارای چندین مقاله بسیار پراستناد در حوزه سرطان‌شناسی است.

  • مقاله‌ی Global Cancer Statistics 2020 منتشرشده در CA: A Cancer Journal for Clinicians با ۸۵,۶۳۴ استناد در صدر قرار دارد.
  • پس از آن، مقالاتی مانند Cancer Statistics, 2020 با ۲۳,۹۶۹ استناد و Cancer Statistics, 2021 با ۱۱,۲۷۵ استناد قرار گرفته‌اند.
    این آمار نشان می‌دهد که مقالات سالانه‌ی او در زمینه‌ی آمار سرطان، منابع مرجع جهانی محسوب می‌شوند و بارها و بارها در پژوهش‌های دیگر مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

تحلیل داده‌ها:
مقالات پراستناد معمولاً نقش مرجع اصلی در یک حوزه علمی را ایفا می‌کنند. برای مدیران علمی، شناسایی این مقالات نشان‌دهنده‌ی جایگاه پژوهشگر در ترسیم مسیرهای تحقیقاتی است. از سوی دیگر، برای دانشجویان و محققان تازه‌کار، این بخش بهترین نقطه شروع برای مطالعه مقالات کلیدی و پرارجاع در یک حوزه تخصصی است.

مقالات پراستناد پژوهشگر در پایگاه InCites
مقالات پراستناد پژوهشگر در پایگاه InCites

آموزش تحلیل سازمان‌ها و دانشگاه‌ها در InCites

یکی از مهم‌ترین کاربردهای پایگاه InCites Benchmarking & Analytics بررسی و تحلیل عملکرد علمی سازمان‌ها و دانشگاه‌هاست. این بخش به پژوهشگران و مدیران کمک می‌کند تا جایگاه یک مؤسسه را در سطح ملی و بین‌المللی بسنجند، نقاط قوت و ضعف آن را بشناسند و مسیر بهبود عملکرد پژوهشی را مشخص کنند.

۱. دسترسی به بخش سازمان‌ها

برای شروع، کافی است از منوی بالای پایگاه روی گزینه Analyze کلیک کنید و سپس بخش Organizations را انتخاب کنید. در این قسمت می‌توانید نام دانشگاه یا مؤسسه مورد نظر را جستجو کنید (برای مثال University of Tehran) و نتایج مربوط به آن را مشاهده نمایید.

آموزش تحلیل سازمان‌ها و دانشگاه‌ها در InCites
آموزش تحلیل سازمان‌ها و دانشگاه‌ها در InCites

۲. نمای کلی عملکرد دانشگاه

بعد از انتخاب سازمان مورد نظر (University of Tehran) در بخش Organizations، جدولی از شاخص‌های اصلی پژوهشی نمایش داده می‌شود. این جدول در واقع یک تصویر کلی از وضعیت علمی دانشگاه در بازه زمانی انتخاب‌شده به شما می‌دهد. مهم‌ترین شاخص‌هایی که در این بخش باید به آن‌ها توجه کنید عبارت‌اند از:

  • تعداد مقالات (Web of Science Documents): تعداد کل مستندات علمی ثبت‌شده در پایگاه Web of Science. برای دانشگاه تهران در بازه ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، این عدد حدود ۲۴,۴۷۰ مقاله است که نشان‌دهنده حجم بالای تولید علمی دانشگاه است.
  • تعداد استنادها (Times Cited): مجموع دفعاتی که مقالات دانشگاه مورد ارجاع دیگر پژوهشگران قرار گرفته‌اند. این شاخص معیاری از دیده‌شدن و تأثیرگذاری علمی است. دانشگاه تهران در همین دوره بیش از ۳۵۰,۰۰۰ استناد دریافت کرده است.
  • شاخص نرمال‌شده استنادها (CNCI – Category Normalized Citation Impact): این شاخص کیفیت استنادها را با میانگین جهانی مقایسه می‌کند. عدد ۱.۰۲ برای دانشگاه تهران به این معناست که مقالات این دانشگاه اندکی بالاتر از میانگین جهانی استناد گرفته‌اند.
  • درصد مقالات استنادشده (% Documents Cited): سهم مقالاتی که حداقل یک بار استناد دریافت کرده‌اند. برای دانشگاه تهران این رقم ۸۶٪ است؛ یعنی تقریباً ۹ مقاله از هر ۱۰ مقاله منتشرشده مورد توجه پژوهشگران دیگر قرار گرفته است.
  • رتبه (Rank): جایگاه دانشگاه در میان سایر سازمان‌های موجود در پایگاه.
جدول شاخص‌های پژوهشی دانشگاه در InCites
جدول شاخص‌های پژوهشی دانشگاه در InCites

برای مثال، دانشگاه تهران در بازه ۲۰۲۰–۲۰۲۴ حدود ۲۴,۴۷۰ مقاله منتشر کرده که بیش از ۳۵۰,۰۰۰ بار مورد استناد قرار گرفته‌اند. شاخص CNCI این دانشگاه ۱.۰۲ و درصد مقالات استنادشده آن ۸۶٪ است. این اعداد نشان می‌دهند که دانشگاه تهران در تولید دانش فعال بوده و آثارش به طور قابل‌قبولی در سطح جهانی دیده شده‌اند.

۳. حوزه‌های پژوهشی

یکی از مهم‌ترین امکانات پایگاه InCites، نمایش حوزه‌هایی است که پژوهشگران یک دانشگاه یا سازمان در آن بیشترین فعالیت را دارند. بعد از انتخاب دانشگاه (برای مثال دانشگاه تهران) و ورود به تب Research Performance، می‌توانید دو نوع دسته‌بندی اصلی را مشاهده کنید:

تحلیل حوزه‌های پژوهشی دانشگاه در InCites
تحلیل حوزه‌های پژوهشی دانشگاه در InCites

الف) توزیع بر اساس حوزه‌های کلی (GIPP Research Areas)

در قسمت بالای این صفحه یک نمودار دایره‌ای (Pie Chart) دیده می‌شود که سهم هر حوزه کلی علمی از کل مقالات دانشگاه را نشان می‌دهد. برای دانشگاه تهران در بازه ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ نتایج به این شکل است:

  • مهندسی و فناوری با سهم ۳۵.۸٪ بزرگ‌ترین حوزه پژوهشی دانشگاه تهران است.
  • بعد از آن، علوم زیستی (۲۵.۶٪) و علوم فیزیکی (۲۴٪) قرار دارند.
  • سهم علوم بالینی و سلامت حدود ۶.۸٪ و علوم اجتماعی نزدیک به ۶.۲٪ است.
  • در نهایت، حوزه هنر و علوم انسانی تنها ۱.۵٪ از کل تولیدات علمی دانشگاه را تشکیل می‌دهد.

تحلیل: این توزیع نشان می‌دهد که بیش از نیمی از فعالیت‌های دانشگاه در رشته‌های مهندسی و علوم پایه متمرکز است. در مقابل، علوم انسانی و اجتماعی سهم محدودی دارند. این عدم توازن می‌تواند برای مدیران دانشگاه یک هشدار باشد تا در سیاست‌گذاری آینده به توسعه رشته‌های کم‌فعال‌تر هم توجه کنند

ب) توزیع بر اساس دسته‌بندی موضوعی (WoS Categories)

کمی پایین‌تر در همین تب، نمودار بلوکی (Treemap) قرار دارد که حوزه‌ها را با جزئیات بیشتری بر اساس دسته‌بندی‌های Web of Science نشان می‌دهد.

  • علوم محیطی با بیش از ۲,۱۷۹ مقاله، بیشترین تولیدات را دارد.
  • بعد از آن، حوزه‌های انرژی و سوخت‌ها (۱,۶۷۳ مقاله)، مواد (۱,۶۰۲ مقاله) و مهندسی عمران (۱,۰۲۳ مقاله) قرار گرفته‌اند.

تحلیل: این آمار نشان می‌دهد که دانشگاه تهران علاوه بر حوزه‌های سنتی مثل مهندسی، در موضوعات جهانی مانند محیط زیست و انرژی هم فعالیت جدی دارد. این دو حوزه نه‌تنها در ایران بلکه در سطح جهانی جزء موضوعات داغ تحقیقاتی هستند. بنابراین تمرکز دانشگاه روی این موضوعات می‌تواند باعث افزایش دیده‌شدن و استنادهای بیشتر در سطح بین‌المللی شود.

۴. روند تولیدات علمی و کیفیت مقالات

در تب Research Performance بخش Production اطلاعات دقیقی از روند تولیدات علمی و کیفیت مقالات یک دانشگاه یا سازمان در بازه‌های زمانی مختلف ارائه می‌شود. این قسمت به کاربران کمک می‌کند تا علاوه بر شمارش ساده‌ی تولیدات، کیفیت و تأثیر آن‌ها را نیز بسنجند. شاخص‌های اصلی در این بخش عبارت‌اند از:

تحلیل روند تولیدات علمی و کیفیت مقالات دانشگاه در InCites
تحلیل روند تولیدات علمی و کیفیت مقالات دانشگاه در InCites

الف) تعداد مقالات منتشرشده در سال (Documents Published per Year)

این نمودار نشان می‌دهد پژوهشگران دانشگاه در هر سال چه تعداد مقاله در پایگاه Web of Science منتشر کرده‌اند.

  • در دانشگاه تهران، تعداد مقالات از حدود ۵۱۰۰ مقاله در سال ۲۰۲۰ شروع شده و تا سال ۲۰۲۴ به کمتر از ۴۵۰۰ مقاله رسیده است.
  • این کاهش می‌تواند ناشی از تغییر در سیاست‌های پژوهشی، محدودیت‌های بودجه‌ای، یا تمرکز بیشتر بر کیفیت به‌جای کمیت باشد.

تحلیل: افت در تعداد مقالات لزوماً به معنای کاهش فعالیت پژوهشی نیست؛ گاهی نشان‌دهنده تغییر رویکرد دانشگاه به سمت انتشار در مجلات معتبرتر است.ی باشد.

ب) تعداد استنادها در سال (Times Cited per Year)

اینجا مشخص می‌شود که مقالات دانشگاه در هر سال چند بار توسط سایر پژوهشگران استناد شده‌اند.

  • استنادها برای دانشگاه تهران از حدود ۱۲۰ هزار در سال ۲۰۲۰ به کمتر از ۳۰ هزار در سال ۲۰۲۴ رسیده است.
  • این کاهش، هم می‌تواند نتیجه افت تعداد مقالات باشد و هم اثر طبیعی گذر زمان (مقالات جدید معمولاً فرصت کمتری برای دیده‌شدن دارند).

تحلیل: کاهش استنادها زنگ خطری است که باید به‌دقت بررسی شود. اگرچه انتشار کمتر مقاله می‌تواند بخشی از دلیل باشد، اما افت چشمگیر دیده‌شدن پژوهش‌ها ممکن است نشانه ضعف در شبکه همکاری‌های بین‌المللی یا کمبود مقالات اثرگذار باشد.

ج) شاخص تأثیر نرمال‌شده استنادی (Category Normalized Citation Impact – CNCI)

CNCI کیفیت نسبی مقالات را نشان می‌دهد:

  • مقدار ۱ یعنی عملکرد در حد میانگین جهانی.
  • مقادیر بیشتر از ۱ نشان‌دهنده کیفیت بالاتر از متوسط است.
  • در دانشگاه تهران، CNCI در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۱.۱ بود و در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۴ رسیده است.
  • یعنی هر مقاله پژوهشگران دانشگاه به‌طور میانگین ۴۰٪ بیش از میانگین جهانی استناد گرفته است.

تحلیل: با وجود کاهش تعداد مقالات و استنادها، کیفیت مقالات منتشرشده رو به بهبود است. این موضوع نشان می‌دهد دانشگاه تهران تمرکز بیشتری بر انتشار در حوزه‌های اثرگذار و مجلات معتبر داشته است.

د) مقالات منتشرشده در مجلات باکیفیت (Documents Published by JIF Quartile per Year)

در این بخش مشخص می‌شود که چه میزان از مقالات در مجلات Q1 تا Q4 منتشر شده‌اند.

  • بیشترین سهم مربوط به مجلات Q1 است که روندی صعودی داشته و از حدود ۱۷۰۰ مقاله در سال ۲۰۲۰ به نزدیک ۲۰۰۰ مقاله در سال ۲۰۲۴ رسیده است.
  • مقالات منتشرشده در مجلات Q2 و Q3 روندی کاهشی داشته‌اند.
  • تعداد مقالات Q4 در کل دوره پایین‌تر و تقریباً ثابت مانده است.

تحلیل: این الگو نشان‌دهنده تمرکز بیشتر دانشگاه تهران بر انتشار مقالات در مجلات معتبر و باکیفیت (Q1) است، حتی با وجود کاهش کلی در تعداد کل مقالات. این موضوع نشانه‌ای مثبت از ارتقای کیفیت تولیدات علمی به شمار می‌آید.

۵. همکاری‌های علمی (Collaboration)

بخش Collaboration در پایگاه اینسایتس کلاریویت به شما امکان می‌دهد الگوهای همکاری پژوهشی یک دانشگاه را در سه سطح مختلف بررسی کنید:

  1. همکاری‌های ملی (Domestic Collaboration)
  2. همکاری‌های بین‌المللی (International Collaboration)
  3. سازمان‌ها و کشورهایی که بیشترین همکاری را داشته‌اند

این اطلاعات بسیار ارزشمند است زیرا نشان می‌دهد دانشگاه تا چه اندازه توانسته است شبکه‌ای از ارتباطات علمی را شکل دهد و چه سهمی از تولیدات علمی آن به صورت مشترک با دیگران انجام شده است.

نمودار همکاری‌های علمی دانشگاه در InCites
نمودار همکاری‌های علمی دانشگاه در InCites

الف) نرخ همکاری‌های علمی

اولین نمودار در این بخش، درصد مقالاتی را نشان می‌دهد که با مشارکت سازمان‌ها یا کشور‌های دیگر نوشته شده‌اند.

  • برای دانشگاه تهران در بازه ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، حدود ۴۵٪ از مقالات با همکاری پژوهشگران خارجی نوشته شده‌اند.
  • این رقم بالاتر از میانگین جهانی است و نشان‌دهنده جایگاه بین‌المللی دانشگاه در شبکه پژوهش است.

تحلیل: نرخ بالای همکاری‌های بین‌المللی می‌تواند عامل مهمی در افزایش کیفیت مقالات و دریافت استنادهای بیشتر باشد، زیرا پژوهش‌های مشترک معمولاً در مجلات معتبرتر منتشر می‌شوند.

ب) همکاری بر اساس کشورها

در جدول بعدی، کشورهایی که بیشترین همکاری علمی با دانشگاه دارند فهرست شده‌اند.

  • ایران (به‌عنوان همکاری‌های ملی) بیشترین سهم را دارد.
  • در سطح بین‌المللی، همکاری با آمریکا، کانادا، چین و آلمان پررنگ‌تر است.

تحلیل: این الگو نشان می‌دهد دانشگاه تهران توانسته است با کشورهای پیشرو در علم ارتباط مؤثری برقرار کند. چنین همکاری‌هایی می‌تواند به انتقال دانش، دسترسی به امکانات پژوهشی و ارتقای کیفیت علمی کمک کند.

ج) همکاری بر اساس سازمان‌ها

بخش بعدی لیستی از دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی را ارائه می‌دهد که بیشترین تعداد مقالات مشترک با دانشگاه تهران داشته‌اند.

  • دانشگاه آزاد اسلامی: ۲,۵۲۵ مقاله مشترک
  • دانشگاه علوم پزشکی تهران: ۱,۴۵۷ مقاله
  • دانشگاه تربیت مدرس: ۱,۰۶۸ مقاله

تحلیل: این داده‌ها نشان می‌دهد که شبکه همکاری‌های داخلی دانشگاه تهران بسیار گسترده است و عمدتاً با دانشگاه‌های بزرگ کشور صورت گرفته است. چنین همکاری‌هایی در سطح ملی می‌تواند به تقویت زیرساخت پژوهشی و تولیدات علمی مشترک کمک کند.

۶. شناسایی مجلات برتر انتشار مقالات

یکی از کاربردهای مهم پایگاه اینسایتس کلاریویت بررسی این است که پژوهشگران یک سازمان یا دانشگاه در چه مجلاتی بیشتر فعالیت دارند و آثارشان در کدام نشریات بیشترین تأثیرگذاری را داشته است. این اطلاعات برای سیاست‌گذاری علمی، انتخاب مجلات مناسب برای انتشار و ارزیابی جایگاه مؤسسه در حوزه‌های مختلف بسیار ارزشمند است.

تحلیل مجلات محل انتشار مقالات دانشگاه در InCites
تحلیل مجلات محل انتشار مقالات دانشگاه در InCites

در تب Journal Utilization دو دسته اطلاعات اصلی ارائه می‌شود:

الف) مجلات محل انتشار (Publishing Journals)

این بخش نشان می‌دهد پژوهشگران دانشگاه مورد نظر بیشترین مقالات خود را در چه مجلاتی منتشر کرده‌اند.

  • برای مثال، پژوهشگران دانشگاه تهران بیشترین تولیدات را در مجلاتی مانند:
    • Scientific Reports
    • International Journal of Biological Macromolecules
    • و چند نشریه بین‌المللی دیگر داشته‌اند.

این آمار نشان می‌دهد دانشگاه تهران توجه ویژه‌ای به انتشار در مجلات عمومی و پرانتشار (مانند Scientific Reports) دارد که قابلیت دیده‌شدن بالایی دارند.

ب) مجلات با بیشترین تأثیر (Cited Journals & Journal Impact)

بخش دوم مربوط به استنادهاست؛ یعنی چه مجلاتی بیشترین ارجاع را به مقالات دانشگاه داده‌اند یا مقالات منتشرشده در کدام نشریات بالاترین اثرگذاری را داشته‌اند.

  • برای نمونه، در داده‌های دانشگاه تهران، نشریاتی مثل Scientific Reports و PLOS One جزو پرارجاع‌ترین مجلات هستند.
  • همچنین شاخص Journal Normalized Citation Impact (JNCI) نشان می‌دهد دانشگاه در برخی مجلات تأثیری بالاتر از میانگین جهانی داشته است.

چرا این اطلاعات مهم است؟

  • برای سیاست‌گذاران: می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری در زمینه حمایت از انتشار مقالات در مجلات باکیفیت‌تر باشد.
  • برای پژوهشگران: کمک می‌کند مجلاتی را انتخاب کنند که احتمال پذیرش و دیده‌شدن مقاله بیشتر است.
  • برای مدیران پژوهشی: نشان می‌دهد مؤسسه در چه حوزه‌ها و نشریاتی جایگاه قوی‌تری دارد و در چه زمینه‌هایی نیاز به تقویت وجود دارد.

بررسی تولیدات علمی کشورها و مناطق

پایگاه InCites Benchmarking & Analytics این امکان را می‌دهد که تولیدات علمی کشورها و مناطق مختلف جهان به‌صورت عددی و تصویری تحلیل شوند. این قابلیت برای مقایسه عملکرد کشورها در بازه‌های زمانی مشخص و شناسایی روندهای کلان پژوهشی بسیار کاربرد دارد.

برای مشاهده تولیدات علمی یک کشور یا منطقه کافی است مراحل زیر را دنبال کنید:

  1. از منوی بالای صفحه وارد بخش Analyze شوید.
  2. در لیست بازشده گزینه Locations را انتخاب کنید.
  3. در قسمت Geographic Level سطح مورد نظر (مثلاً Country/Region) را مشخص نمایید.
  4. نام کشور (برای مثال Iran) را در کادر جست‌وجو وارد کنید.
  5. بازه زمانی دلخواه (مثلاً ۲۰۲۰–۲۰۲۴) را انتخاب کنید.

اکنون داده‌های پژوهشی کشور مورد نظر شما در قالب جدول و نمودار نمایش داده می‌شود.

بررسی تولیدات علمی کشورها و مناطق در InCites
بررسی تولیدات علمی کشورها و مناطق در InCites

نمای کلی ایران (۲۰۲۰–۲۰۲۴)

بعد از انتخاب کشور، جدولی از شاخص‌های اصلی پژوهشی نمایش داده می‌شود. این جدول به‌طور خلاصه تصویری از وضعیت علمی کشور در بازه زمانی انتخاب‌شده ارائه می‌دهد. برای نمونه، داده‌های ایران در سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ چنین است:

  • تعداد مقالات (Web of Science Documents):
    ایران در این بازه زمانی حدود ۳۲۷٬۰۸۶ مستند علمی در پایگاه Web of Science منتشر کرده است.
  • تعداد استنادها (Times Cited):
    مقالات ایران در مجموع بیش از ۳٬۷۱۰٬۰۰۶ بار توسط پژوهشگران دیگر مورد استناد قرار گرفته‌اند.
  • درصد مقالات استنادشده (% Documents Cited):
    حدود ۸۱٫۸۹٪ از کل مقالات ایران حداقل یک بار استناد دریافت کرده‌اند؛ این رقم نشان می‌دهد بخش بزرگی از تولیدات علمی کشور مورد توجه جامعه علمی قرار گرفته است.
  • شاخص نرمال‌شده استنادها (Category Normalized Citation Impact – CNCI):
    مقدار ۰٫۹۹ بیانگر این است که کیفیت استنادات مقالات ایران تقریباً معادل میانگین جهانی است.
  • Collab-CNCI (اثرگذاری همکاری‌ها):
    شاخص ۰٫۹ نشان می‌دهد مقالاتی که با همکاری‌های ملی یا بین‌المللی منتشر شده‌اند، اندکی کمتر از میانگین جهانی استناد دریافت کرده‌اند.
جدول شاخص‌های علمی در پایگاه InCites
جدول شاخص‌های علمی در پایگاه InCites

نمایش تصویری تولیدات علمی

در نمودار مربوطه، توزیع تولیدات علمی ایران در بازه ۲۰۲۰–۲۰۲۴ دیده می‌شود. همان‌طور که مشخص است، پژوهشگران ایرانی در این دوره بیش از ۳۲۷ هزار مقاله در پایگاه Web of Science منتشر کرده‌اند.

آموزش نمودار تولیدات علمی در پایگاه InCites
آموزش نمودار تولیدات علمی در پایگاه InCites

تحلیل نتایج

این آمار نشان می‌دهد ایران از نظر حجم تولیدات علمی جایگاه قابل‌توجهی در سطح جهانی دارد. درصد بالای مقالات استنادشده نیز بیانگر آن است که بخش عمده‌ای از این تولیدات مورد توجه جامعه علمی بین‌المللی قرار گرفته است. با این حال، مقدار CNCI نشان می‌دهد کیفیت استنادات همچنان کمی پایین‌تر از میانگین جهانی است. بنابراین برای ارتقای اثرگذاری علمی، تمرکز بیشتر بر انتشار در مجلات باکیفیت (Q1) و گسترش همکاری‌های بین‌المللی با مراکز معتبر جهانی می‌تواند راهبردی مؤثر باشد.

نقش نهادهای تأمین مالی در تولیدات علمی

یکی از امکانات مهم پایگاه اینسایتس کلاریویت بررسی نقش نهادهای تأمین مالی در پژوهش‌هاست. این بخش به کاربران نشان می‌دهد که چه میزان از تولیدات علمی یک سازمان یا دانشگاه، با حمایت مالی نهادهای مختلف شکل گرفته و تأثیر این حمایت‌ها در دیده‌شدن مقالات تا چه اندازه بوده است.

۱. انتخاب بخش Funding Agencies
از منوی Analyze، گزینه Funding Agencies را انتخاب کنید. در کادر جستجو می‌توانید نام یک دانشگاه یا کشور (مثلاً University of Tehran) را وارد کنید تا مشخص شود کدام نهادها بیشترین حمایت مالی از پژوهش‌های آن‌ها را داشته‌اند.

 بررسی نقش نهادهای تأمین مالی در تولیدات علمی در InCites
بررسی نقش نهادهای تأمین مالی در تولیدات علمی در InCites

۲. مشاهده جدول داده‌ها
در جدول نمایش داده شده، اطلاعات زیر در دسترس است:

  • تعداد مقالات (Web of Science Documents): تعداد مستندات علمی منتشرشده با حمایت مالی.
  • تعداد استنادها (Times Cited): تعداد دفعاتی که این مقالات مورد ارجاع قرار گرفته‌اند.
  • درصد مقالات استناد شده (%Documents Cited): نشان‌دهنده کیفیت آثار حمایت‌شده.
  • شاخص نرمال‌شده استنادی (Category Normalized Citation Impact – CNCI): نشان می‌دهد مقالات حمایت‌شده در مقایسه با میانگین جهانی چه تأثیری داشته‌اند.

برای مثال، در تصویر مربوط به دانشگاه تهران مشاهده می‌کنیم که طی سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، حدود ۱۷۰۹ مقاله با حمایت مالی منتشر شده که بیش از ۲۶٬۲۳۰ بار استناد دریافت کرده‌اند. همچنین ۸۹/۵۸٪ از این مقالات دست‌کم یک بار مورد استناد قرار گرفته‌اند و شاخص CNCI = 1.07 نشان می‌دهد کیفیت این آثار اندکی بالاتر از میانگین جهانی است.

۳. تحلیل بصری داده‌ها
با کلیک روی تب Visual، می‌توان توزیع مقالات حمایت‌شده را در قالب نمودار مشاهده کرد. این نمایش بصری کمک می‌کند تا سریعاً متوجه شویم کدام نهاد یا دانشگاه بیشترین اثرگذاری را داشته است. در مثال دانشگاه تهران، نمودار نشان می‌دهد که پژوهش‌های تأمین مالی‌شده توانسته‌اند جایگاه قابل قبولی در سطح بین‌المللی کسب کنند.

سؤالات متداول

پایگاه InCites چه تفاوتی با Web of Science دارد؟

Web of Science پایگاهی است برای نمایه‌سازی و ذخیره مقالات علمی، در حالی که InCites داده‌های همان مقالات را تحلیل و به شاخص‌ها، نمودارها و گزارش‌های مقایسه‌ای تبدیل می‌کند. به بیان ساده، Web of Science منبع داده است و InCites ابزار تحلیل آن داده‌ها.

چه کسانی می‌توانند از InCites استفاده کنند؟

پژوهشگران، اساتید دانشگاه، دانشجویان تحصیلات تکمیلی، مدیران پژوهشی، کتابخانه‌ها و حتی سیاست‌گذاران علمی می‌توانند از اینسایتس کلاریویت استفاده کنند. این ابزار برای هر کسی که به ارزیابی و مقایسه عملکرد علمی نیاز دارد کاربردی است.

مهم‌ترین شاخص‌هایی که در اینسایتس کلاریویت بررسی می‌شوند کدام‌اند؟

از جمله شاخص‌های کلیدی می‌توان به تعداد مقالات (Documents)، تعداد استنادها (Citations)، درصد مقالات استنادشده (%Documents Cited)، شاخص نرمال‌شده استنادها (CNCI)، مقالات پراستناد (Top X%) و شاخص‌های همکاری علمی اشاره کرد.

آیا InCites فقط مقالات انگلیسی را پوشش می‌دهد؟

خیر. مبنای داده‌های InCites مجموعه Web of Science Core Collection است و هر مقاله‌ای که در این مجموعه نمایه شود، صرف‌نظر از زبان انتشار، در تحلیل‌های InCites لحاظ خواهد شد.

آیا می‌توان رتبه دانشگاه‌ها یا کشورها را در InCites مشاهده کرد؟

بله. اینسایتس کلاریویت امکان مقایسه دانشگاه‌ها، مؤسسات و کشورها را بر اساس شاخص‌های مختلف فراهم می‌کند و به همین دلیل یکی از ابزارهای معتبر برای رتبه‌بندی و سیاست‌گذاری علمی محسوب می‌شود.

آیا کار با InCites نیاز به مهارت ویژه دارد؟

محیط کاربری اینسایتس کلاریویت ساده و کاربرپسند است. اما برای تفسیر درست نتایج و شاخص‌ها، آشنایی مقدماتی با مفاهیم علم‌سنجی توصیه می‌شود. راهنماها و آموزش‌های گام‌به‌گام می‌توانند به استفاده بهتر کمک کنند.

پایگاه اینسایتس
پایگاه اینسایتس

جمع بندی

پایگاه InCites Benchmarking & Analytics را می‌توان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیلی در حوزه علم‌سنجی دانست؛ ابزاری که داده‌های خام علمی را به تصویری روشن و قابل‌فهم از وضعیت پژوهش در سطوح مختلف تبدیل می‌کند. مرور بخش‌های مختلف این پایگاه نشان می‌دهد که اینسایتس کلاریویت تنها برای شمارش مقالات یا محاسبه استنادها طراحی نشده است، بلکه هدف اصلی آن فراهم کردن بستری برای تحلیل مقایسه‌ای و شناسایی روندهای کلان علم در مقیاس‌های فردی، سازمانی و ملی است. این پایگاه کمک می‌کند پژوهشگران جایگاه خود را در جامعه علمی بهتر بشناسند، دانشگاه‌ها مسیر رشد و ارتقای کیفیت تولیدات علمی را ترسیم کنند و کشورها و نهادهای علمی بتوانند با اتکا به داده‌های معتبر، تصمیم‌های راهبردی‌تری اتخاذ نمایند.

آنچه اهمیت InCites را دوچندان می‌سازد، رویکرد تحلیلی و آینده‌نگر آن است. استفاده از شاخص‌های نرمال‌شده، تمرکز بر کیفیت مقالات و ردیابی شبکه‌های همکاری، این امکان را فراهم می‌آورد که نقاط قوت و ضعف علمی به‌طور شفاف دیده شوند. بنابراین، این پایگاه نه‌فقط ابزاری برای مرور گذشته، بلکه راهنمایی برای برنامه‌ریزی آینده پژوهش نیز به شمار می‌آید. بهره‌گیری هوشمندانه از قابلیت‌های اینسایتس کلاریویت می‌تواند زمینه‌ساز ارتقای جایگاه علمی در سطح ملی و بین‌المللی باشد و مسیر توسعه علمی را هدفمندتر و اثربخش‌تر سازد.

منابع

دیدگاهتان را بنویسید