راهنمای دسترسی و استفاده از پایگاه بانک فوکوس BankFocus

BankFocus (بانک فوکوس) امروز به یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل و پایش وضعیت بانک‌ها در سراسر جهان تبدیل شده است. پژوهشگران، تحلیلگران مالی و حتی نهادهای نظارتی روزانه از این پایگاه برای رصد سلامت بانک‌ها، مقایسه عملکرد مالی و شناسایی روندهای مهم استفاده می‌کنند. به جای ساعت‌ها جست‌وجو در گزارش‌های پراکنده، BankFocus همه اطلاعات را یک‌جا فراهم می‌کند و به شما امکان می‌دهد در چند دقیقه تصویر روشنی از وضعیت بانک‌ها به دست آورید.

این پایگاه نه‌تنها دسترسی به داده‌های بانکی را ساده‌تر می‌کند، بلکه با امکانات تحلیلی و گزارش‌گیری خود، فرایند بررسی و مقایسه بانک‌ها را بسیار سریع‌تر و کارآمدتر می‌سازد. از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی گرفته تا شرکت‌های مشاوره مالی و نهادهای تصمیم‌گیر، همگی از این ابزار برای رسیدن به تصویری شفاف‌تر از نظام بانکی بهره می‌برند.

در این مطلب با مهم‌ترین ویژگی‌ها و محتوای بانک فوکوس آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید چطور از قابلیت‌های آن برای تحلیل‌های دقیق‌تر استفاده کنید.

پایگاه BankFocus چیست؟

BankFocus یک پایگاه داده تخصصی است که به‌طور ویژه برای گردآوری، استانداردسازی و تحلیل اطلاعات بانک‌ها و مؤسسات مالی در سراسر جهان طراحی شده است. این پایگاه حاصل همکاری دو نام بزرگ در دنیای داده‌های مالی است: Moody’s Analytics و Bureau van Dijk.

کار اصلی بانک فوکوس این است که صورت‌های مالی هزاران بانک را از منابع رسمی جمع‌آوری می‌کند، آن‌ها را در قالبی یکسان و قابل مقایسه تبدیل می‌کند و در اختیار کاربران قرار می‌دهد. این استانداردسازی باعث می‌شود بتوانید عملکرد بانک‌های کشورهای مختلف را در یک چارچوب مشابه مقایسه کنید؛ کاری که بدون چنین ابزاری تقریباً غیرممکن است.

BankFocus فقط به صورت‌های مالی بسنده نمی‌کند. این پایگاه داده شامل شاخص‌های ریسک اعتباری، رتبه‌های اعتباری بین‌المللی، اطلاعات مالکیت و ساختار گروه‌های بانکی، داده‌های بازار سرمایه، گزارش‌های خبری و حتی اسناد اصلی (مثل صورت‌های مالی PDF) است. به همین دلیل، هم برای تحلیلگران ریسک و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای مفید است و هم برای پژوهشگران دانشگاهی که به دنبال داده‌های دقیق و قابل اعتماد هستند.

به بیان ساده، بانک فوکوس یک «مرکز داده بانکی» است که همه اطلاعات کلیدی را در یک محیط یکپارچه گرد آورده و ابزارهای لازم برای فیلتر کردن، مقایسه کردن و تحلیل داده‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهد.

حوزه‌های تحت پوشش BankFocus

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های BankFocus پوشش وسیع و متنوع داده‌های آن است. این پایگاه به گونه‌ای طراحی شده که کاربران بتوانند نه‌تنها یک بانک خاص، بلکه کل نظام بانکی یک کشور یا حتی یک منطقه را تحلیل و مقایسه کنند. برای درک بهتر، پوشش بانک فوکوس را می‌توان در سه حوزه اصلی خلاصه کرد:

این پوشش سه‌گانه باعث می‌شود BankFocus هم برای تحلیل‌های خرد مثل بررسی وضعیت یک بانک منفرد مناسب باشد و هم برای تحلیل‌های کلان مثل مطالعه سلامت کل نظام بانکی یک کشور یا منطقه. ترکیب پوشش نهادی، جغرافیایی و تاریخی این امکان را فراهم می‌کند که تحلیلگران روندها را ردیابی کنند، بانک‌ها را با هم مقایسه کنند و تصمیم‌های دقیق‌تری بگیرند.

محتوای موجود در پایگاه بانک فوکوس

پایگاه بانک فوکوس فقط یک مخزن ساده داده نیست؛ بلکه مجموعه‌ای غنی از اطلاعات مالی، اعتباری و تحلیلی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. هدف آن این است که شما به‌جای جست‌وجوی پراکنده در منابع مختلف، همه داده‌های لازم برای ارزیابی یک بانک را یک‌جا در اختیار داشته باشید. محتوای موجود در این پایگاه را می‌توان در چند دسته اصلی خلاصه کرد:

با این محتوای متنوع، BankFocus به شما امکان می‌دهد هم تصویر کلی سلامت یک بانک را ببینید و هم در صورت نیاز، به جزئی‌ترین اطلاعات مالی آن دسترسی پیدا کنید. این ترکیب داده‌های کمی، کیفی و تحلیلی باعث می‌شود این پایگاه برای طیف گسترده‌ای از کاربران، از دانشجویان و پژوهشگران گرفته تا تحلیلگران حرفه‌ای و مدیران ریسک مفید و کاربردی باشد.

دسترسی مستقیم به پایگاه BankFocus از طریق ایران‌پیپر

پایگاه BankFocus مجموعه‌ای جامع از داده‌های بانکی، صورت‌های مالی استانداردشده، شاخص‌های ریسک و اطلاعات اعتباری است که برای پژوهش‌های دانشگاهی، تحلیل‌های مالی و مطالعات بازار اهمیت زیادی دارد. وب‌سایت ایران‌پیپر این امکان را فراهم کرده تا پژوهشگران، دانشجویان، تحلیلگران ریسک و مدیران مالی بتوانند به‌صورت مستقیم و بدون واسطه به این پایگاه معتبر دسترسی داشته باشند.

ورود به صفحه اشتراک BankFocus
ابتدا وارد وب‌سایت ایران‌پیپر شوید و به بخش اشتراک‌های دسترسی مستقیم پایگاه BankFocus مراجعه کنید. در این صفحه اطلاعات کامل درباره شرایط استفاده، راهنمای ورود به سامانه و انواع دسترسی در اختیار شما قرار دارد.

انتخاب نوع اشتراک
با توجه به نیاز خود، می‌توانید یکی از گزینه‌های اشتراک را انتخاب کنید:

• اشتراک کوتاه‌مدت: مناسب برای کاربران یا پژوهشگرانی که در یک بازه محدود (مثلاً پروژه تحقیقاتی، پایان‌نامه یا تحلیل کوتاه‌مدت) به داده‌های بانکی نیاز دارند.
• اشتراک بلندمدت: مناسب برای مؤسسات پژوهشی، شرکت‌های مشاوره مالی، بانک‌ها و تحلیلگران حرفه‌ای که به دسترسی پیوسته و جامع برای پایش روندهای بانکی، مقایسه رقبا و ارزیابی ریسک نیاز دارند.

ثبت سفارش و دریافت دسترسی
پس از انتخاب نوع اشتراک، روی گزینه «خرید» کلیک کنید تا وارد درگاه پرداخت شوید. پس از تکمیل فرایند پرداخت، سفارش شما نهایی شده و لینک دسترسی مستقیم به پایگاه بانک فوکوس در اختیارتان قرار می‌گیرد. از این لحظه می‌توانید وارد محیط پایگاه شوید و به امکانات کامل آن دسترسی داشته باشید؛ از جمله:

• جست‌وجو در بین هزاران بانک و مؤسسه مالی جهان
• مشاهده و دانلود صورت‌های مالی استانداردشده و «as-reported»
• مقایسه بانک‌ها بر اساس نسبت‌های مالی و شاخص‌های ریسک
• ساخت گزارش‌های سفارشی و خروجی گرفتن به اکسل یا پاورپوینت
• دریافت هشدارها و رصد تغییرات کلیدی در نظام بانکی

با این روش، بدون نیاز به واسطه یا دسترسی پیچیده، می‌توانید مستقیماً از BankFocus برای تحلیل‌ها و پژوهش‌های خود استفاده کنید.

آموزش استفاده از پایگاه BankFocus

کار با BankFocus ساده و در عین حال قدرتمند است. این پایگاه طوری طراحی شده که حتی کاربران تازه‌کار هم بتوانند در چند گام ساده داده‌های موردنظرشان را پیدا کنند و تحلیل‌های حرفه‌ای انجام دهند. در این بخش، مهم‌ترین قابلیت‌ها و مراحل کار با BankFocus را به‌صورت عملی و مرحله‌به‌مرحله مرور می‌کنیم؛ از جستجوی بانک‌ها و بررسی شاخص‌های مالی گرفته تا ساخت گزارش‌های سفارشی، مقایسه بانک‌ها و استفاده از ابزارهای پیشرفته مثل هشدارها و افزونه‌های اکسل.

آموزش جستجو در پایگاه بانک فوکوس

یکی از مهم‌ترین بخش‌های پایگاه BankFocus قابلیت جستجو و فیلتر داده‌هاست. این ابزار به کاربران کمک می‌کند تا در میان هزاران بانک و مؤسسه مالی، دقیقاً آن‌هایی را پیدا کنند که با نیاز پژوهشی یا تحلیلی‌شان منطبق هستند. جستجو در بانک فوکوس تنها به وارد کردن نام یک بانک محدود نمی‌شود، بلکه با استفاده از مجموعه‌ای گسترده از معیارها می‌توان نتایج بسیار هدفمند و تحلیلی به دست آورد. در ادامه، ابزارهای مختلف جستجو در این پایگاه را مرحله‌به‌مرحله مرور می‌کنیم.

۱. نوار جستجوی سریع (Quick Search)

در بالای صفحه، کادری با عنوان Find an entity قرار دارد. این بخش برای جستجوی سریع یک بانک خاص طراحی شده است. کافی است نام بانک، کد شناسایی آن (مانند BIC یا LEI) یا بخشی از اطلاعات پایه را وارد کنید.

• در صورت وجود چند بانک با نام مشابه، لیستی از نتایج نمایش داده می‌شود که کاربر می‌تواند مورد درست را انتخاب کند.
• این روش مناسب زمانی است که دقیقاً نام یا شناسه بانک موردنظر را می‌دانید.

۲. جستجوی پیشرفته (Advanced Search)

اگر بخواهید لیستی از بانک‌ها را بر اساس معیارهای خاص مثل کشور، نوع فعالیت، تعداد کارکنان یا شاخص‌های مالی فیلتر کنید، باید از بخش جستجوی پیشرفته استفاده کنید.

برای این کار، از منوی سمت چپ وارد قسمت Create your search شوید. روی گزینه Add a search step کلیک کنید تا دسته‌بندی‌های مختلف معیارها نمایش داده شوند.

جدول زیر برخی از گروه‌های معیار و مثال‌های متداول آن‌ها را نشان می‌دهد:

پس از انتخاب هر دسته، ستون سوم فعال می‌شود و فیلدهای دقیق‌تری نمایش می‌دهد. برای نمونه، با انتخاب Number of employees می‌توانید تعداد کارکنان بانک را در بازه‌های مختلف مشخص کنید. سپس با زدن OK، فیلتر به استراتژی جستجو اضافه می‌شود.

در بالای ستون سوم، نوار جستجوی دیگری با عنوان Find a search criterion وجود دارد. اگر دقیقاً بدانید دنبال چه فیلتری هستید، کافی است نام آن را در این کادر وارد کنید.

در هر مرحله، BankFocus تعداد بانک‌های منطبق با فیلترهای انتخاب‌شده را نمایش می‌دهد و در نهایت با کلیک روی View results، می‌توانید نتایج را مشاهده کنید.

۳. جستجوهای ذخیره‌شده (Saved & Recent Searches)

اگر قبلاً جستجویی انجام داده و ذخیره کرده‌اید، یا می‌خواهید به آخرین جستجوهای خود بازگردید، از بخش Load a search استفاده کنید. این بخش شامل دو قسمت است:

• Saved searches: جستجوهایی که خودتان ذخیره کرده‌اید.
• Recent searches: آخرین جستجوهای انجام‌شده در حساب کاربری شما.

با انتخاب هر جستجوی ذخیره‌شده، می‌توانید آن را باز کرده، تغییر دهید یا نتایج آن را مشاهده کنید. این قابلیت برای پژوهش‌هایی که نیاز به تکرار و بروزرسانی دارند بسیار مفید است.

۴. بارگذاری مجموعه بانک‌ها (Load an entity set)

اگر مجموعه‌ای از بانک‌ها را قبلاً ذخیره کرده‌اید (برای مثال، بانک‌های فعال در یک کشور خاص یا بانک‌هایی با رتبه اعتباری مشخص)، می‌توانید آن را دوباره بارگذاری و استفاده کنید.

برای این کار از منوی سمت چپ وارد Create your search شوید و روی Load an entity set کلیک کنید. سپس مجموعه‌های ذخیره‌شده نمایش داده می‌شوند و می‌توانید:

• اطلاعات بانک‌ها را مشاهده کنید
• جستجوی جدید فقط روی همان مجموعه انجام دهید
• آن‌ها را تحلیل و مقایسه کنید
• یا خروجی دلخواه تهیه کنید

این قابلیت برای پروژه‌هایی که نیازمند بررسی مکرر یک گروه ثابت از بانک‌ها هستند (مثلاً تحلیل سالانه بانک‌های یک منطقه یا مقایسه دوره‌ای بانک‌های بین‌المللی) بسیار کاربردی است.

مشاهده پروفایل اختصاصی بانک در BankFocus

پس از جستجو و انتخاب بانک موردنظر، وارد صفحه اختصاصی بانک در BankFocus می‌شوید. این صفحه یک نمای کامل از اطلاعات شناسنامه‌ای، مالی، مدیریتی و تحلیلی بانک ارائه می‌دهد و از طریق منوی سمت چپ به‌راحتی قابل مرور است. ساختار این صفحه ماژولار بوده و به کاربران اجازه می‌دهد تنها با چند کلیک به هر نوع داده‌ای که نیاز دارند دسترسی پیدا کنند. در ادامه، اجزای این پروفایل را معرفی می‌کنیم:

۱. اطلاعات کلیدی بانک (Key Information)

این بخش مثل یک کارت ویزیت جامع برای هر بانک عمل می‌کند و مهم‌ترین اطلاعات را یک‌جا در اختیار شما می‌گذارد. وقتی وارد پروفایل بانک می‌شوید، اولین صفحه‌ای که می‌بینید همین بخش است. در اینجا می‌توانید موارد زیر را ببینید:

مشخصات پایه‌ای بانک

• آدرس و اطلاعات تماس: شامل آدرس کامل، شماره تلفن، دامنه اینترنتی و وب‌سایت رسمی بانک
• نوع بانک و تاریخ تأسیس: مانند Islamic Bank به همراه سال تأسیس
• رتبه‌بندی مکانی: رتبه جهانی بانک بر اساس دارایی‌ها (World Rank) و رتبه کشوری آن (Country Rank)

شاخص‌های مالی کلیدی

این قسمت به شما می‌گوید که بانک در سال گذشته چقدر درآمد و سود داشته است:

• درآمد بهره خالص (Net Interest Revenue): کل درآمد بانک از محل وام‌ها و سپرده‌ها
• سود یا زیان خالص (Net Income): میزان سود یا زیان بانک پس از کسر مالیات

تغییرات نسبت به سال قبل با فلش‌های سبز (رشد) یا قرمز (افت) نمایش داده می‌شوند.

ساختار مالکیت و گروه شرکتی

• تعداد سهام‌داران (Shareholders)
• تعداد شرکت‌های تابعه (Subsidiaries)
• تعداد کل شرکت‌های عضو گروه (Corporate Group)

مدیریت و تیم اجرایی (Management)

نام مدیرعامل و افراد کلیدی هیئت‌مدیره نمایش داده می‌شود و با کلیک می‌توانید جزئیات بیشتری درباره آن‌ها ببینید.

ریسک‌ها و هشدارها (PEPs & Sanctions)

اگر بانک یا مدیرانش در فهرست افراد سیاسی یا تحت تحریم باشند، در اینجا هشدار داده می‌شود.

اخبار و رتبه‌بندی اعتباری (News & Credit Rating)

• تعداد اخبار مثبت و منفی منتشرشده درباره بانک در یک سال گذشته را می‌بینید.
• همچنین رتبه اعتباری بانک براساس مدل‌های Moody’s نمایش داده می‌شود تا دیدی از وضعیت ریسک بانک داشته باشید.

۲. پروفایل شرکتی و صنعتی (Company Profile)

بخش Company Profile دومین بخش مهم در صفحه پروفایل بانک است و تمرکزش روی هویت حقوقی و صنعتی بانک است. اگر بخش Key Information یک تصویر کلی و سریع از بانک به شما بدهد، این قسمت مثل شناسنامه کامل بانک عمل می‌کند و جزئیات رسمی آن را نمایش می‌دهد.

در این قسمت می‌توانید موارد زیر را ببینید:

• Contact: آدرس کامل بانک، شماره تماس، دامنه اینترنتی و لینک مستقیم به وب‌سایت رسمی
• Industry & Activities: طبقه‌بندی صنعتی بانک با کدهای استاندارد بین‌المللی (SIC, NACE) و نوع خدمات بانکی ارائه‌شده
• Identifiers: کدهای شناسایی رسمی مثل BvD ID، شماره ثبت، شناسه مالیاتی یا کد بورس
• Legal & Accounting Information: نوع شخصیت حقوقی (Legal Form)، وضعیت ثبتی بانک (Active یا Inactive) و استاندارد حسابداری مورد استفاده (مثل IFRS یا GAAP)

نکته: این بخش پایه‌ای‌ترین اطلاعات را درباره بانک ارائه می‌دهد و قبل از بررسی صورت‌های مالی یا تحلیل مقایسه‌ای، مرور آن ضروری است.

۳. اطلاعات مالی چندساله (Financials)

بخش Financials سومین بخش مهم پروفایل بانک است و جایی است که می‌توانید عملکرد مالی بانک در چند سال گذشته را به‌صورت کامل و مقایسه‌پذیر ببینید. این بخش به شما کمک می‌کند روند رشد، سودآوری، نقدینگی و سلامت مالی بانک را تحلیل کنید. داده‌ها در دو قالب اصلی ارائه می‌شوند:

• Global Detailed Format: صورت‌های مالی بر اساس استاندارد بین‌المللی که شامل ترازنامه (Balance Sheet)، صورت سود و زیان (Income Statement)، جریان نقدی (Cash Flow) و نسبت‌های مالی مهم مثل ROE و ROA است. این قالب برای مقایسه بین‌المللی بانک‌ها ایده‌آل است.
• National Format: نمایش داده‌ها طبق استاندارد حسابداری محلی هر کشور. این قالب مخصوصاً برای بانک‌های اسلامی و کشورهایی که فرمت خاصی برای گزارش مالی دارند مفید است.

نکته: در این بخش می‌توانید بازه زمانی دلخواه را انتخاب کنید، ستون‌ها را بسته به نیاز اضافه یا حذف کنید و در نهایت خروجی داده‌ها را در قالب Excel یا PDF دریافت کنید.

۴. مقایسه با سایر بانک‌ها (Peer Comparison)

بخش Peer Comparison برای زمانی است که می‌خواهید جایگاه یک بانک را در مقایسه با سایر بانک‌های مشابه ببینید. این قسمت به شما کمک می‌کند عملکرد مالی و شاخص‌های کلیدی بانک را با بانک‌های هم‌رده یا فعال در همان کشور یا صنعت مقایسه کنید.

در این ماژول می‌توانید:

• بانک‌های مقایسه‌ای را انتخاب کنید (بر اساس کشور، اندازه دارایی، نوع فعالیت و …)
• شاخص‌هایی مثل کل دارایی‌ها، سود خالص، سپرده‌ها و نسبت‌های مالی را کنار هم ببینید
• نتایج را به شکل جدول و نمودار مشاهده کنید تا جایگاه بانک نسبت به میانگین صنعت مشخص شود

نکته: این بخش برای تحلیل‌گرانی که می‌خواهند بانک موردنظر را با رقبا Benchmark کنند یا وضعیت آن را نسبت به بازار ارزیابی کنند بسیار کاربردی است.

۵. رتبه‌بندی‌های اعتباری و شاخص‌های ریسک (Ratings & Risk)

بخش Ratings & Risk جایی است که می‌توانید وضعیت اعتباری و ریسک مالی بانک را ارزیابی کنید. این قسمت برای تحلیلگران ریسک، مدیران سرمایه‌گذاری و پژوهشگران بسیار مهم است چون نشان می‌دهد احتمال نکول یا افت اعتباری بانک چقدر است.

در این ماژول می‌توانید ببینید:

• Credit Ratings: رتبه‌بندی اعتباری بانک از سوی مؤسسات معتبر مثل Moody’s، S&P یا Fitch
• Risk Indicators: شاخص‌های ریسک مانند احتمال نکول یک‌ساله (EDF) یا شاخص سلامت مالی بانک
• Historical Trends: نمودار تغییر رتبه اعتباری در طول زمان برای بررسی پایداری بانک

نکته: این بخش به شما کمک می‌کند بانک‌هایی را که ریسک اعتباری بالاتری دارند شناسایی کنید و تصمیم‌های بهتری در زمینه سرمایه‌گذاری، اعطای تسهیلات یا همکاری تجاری بگیرید.

۶. داده‌های بازار و سهام (Stock Data)

بخش Stock Data اطلاعات مربوط به سهام بانک را نشان می‌دهد (اگر بانک در بورس فعال باشد). این بخش برای سرمایه‌گذاران و کسانی که می‌خواهند وضعیت سهام بانک را دنبال کنند بسیار مفید است.

در این ماژول می‌توانید مشاهده کنید:

• Stock Profile: اطلاعات پایه‌ای سهام شامل نماد بورسی، بازار فعال و ارز معامله
• Market Capitalization: ارزش بازار بانک در تاریخ‌های مختلف
• Trading Data: داده‌های قیمت و حجم معاملات در بازه‌های زمانی مختلف
• Volatility & Beta: میزان نوسان قیمت سهام و ضریب بتا برای ارزیابی ریسک بازار

نکته: این بخش به شما کمک می‌کند رفتار سهام بانک را تحلیل کنید و تصمیمات آگاهانه‌تری درباره خرید، فروش یا نگهداری سهام بگیرید.

۷. مدیران، حسابرسان و مشاوران (Directors, Managers & Advisors)

بخش Directors, Managers & Advisors اطلاعات مربوط به تیم مدیریتی و مشاوران بانک را نمایش می‌دهد. این قسمت برای تحلیل شبکه مدیریتی و شناخت افراد کلیدی بانک بسیار مفید است.

در این بخش می‌توانید مشاهده کنید:

• Directors & Managers: فهرست مدیرعامل (CEO) و اعضای هیئت‌مدیره به همراه سمت و تاریخ شروع فعالیت آن‌ها
• Auditors: حسابرسان رسمی بانک و اطلاعات مربوط به آن‌ها
• Advisors & Bankers: مشاوران حقوقی و مالی و بانک‌های طرف قرارداد

نکته: این بخش کمک می‌کند ترکیب مدیریتی بانک و تغییرات مهم آن را بشناسید و در صورت نیاز، شبکه ارتباطی و سوابق مدیریتی افراد را تحلیل کنید.

۸. ساختار مالکیت (Corporate Ownership)

بخش Corporate Ownership برای بررسی سهام‌داران و شرکت‌های وابسته بانک استفاده می‌شود و یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای تحلیل ساختار مالکیت است. این قسمت به شما کمک می‌کند بفهمید چه کسانی کنترل بانک را در اختیار دارند و بانک چه شرکت‌هایی را تحت مالکیت دارد.

در این بخش می‌توانید ببینید:

• Ownership Structure: نمایش درخت‌واره‌ای سهام‌داران و درصد مالکیت هرکدام
• Corporate Group: فهرست کامل شرکت‌های تابعه، وابسته و شرکت مادر
• Controlling Shareholders: سهام‌داران اصلی که بیش از ۵۰٪ حق رأی دارند
• Branches: لیست شعب بانک در داخل و خارج کشور

نکته: این بخش دید روشنی از زنجیره مالکیت بانک به شما می‌دهد و برای تحلیل‌های ریسک، شناخت گروه شرکتی و بررسی روابط تجاری بانک بسیار کاربردی است.

۹. اخبار و رویدادها (News & Deals)

بخش News & Deals جدیدترین خبرها و رویدادهای مرتبط با بانک را نمایش می‌دهد. این قسمت برای دنبال‌کردن وضعیت روز بانک و تحلیل اثر رویدادهای مهم بسیار مفید است.

در این بخش می‌توانید مشاهده کنید:

• Company News: خبرهای مهم درباره بانک مانند تغییرات مدیریتی، عملکرد مالی، پروژه‌های جدید یا بحران‌ها
• Deals: اطلاعات مربوط به ادغام‌ها، خرید و فروش شرکت‌ها (M&A)، سرمایه‌گذاری‌ها و عرضه‌های اولیه (IPO)
• Positive & Negative News: تعداد خبرهای مثبت و منفی منتشرشده در یک‌سال گذشته

نکته: این بخش کمک می‌کند در کنار داده‌های مالی، از اخبار و رویدادهایی که ممکن است بر وضعیت بانک تأثیر بگذارند آگاه شوید.

۱۰. اسناد و گزارش‌های رسمی (Research & Documents)

بخش Research & Documents جایی است که می‌توانید به اسناد رسمی و گزارش‌های منتشرشده درباره بانک دسترسی پیدا کنید. این قسمت برای پژوهشگران، دانشجویان و تحلیلگران حقوقی بسیار مفید است. در این بخش می‌توانید مشاهده کنید:

• Original Documents: اسناد ثبت‌شده در مراجع رسمی و نهادهای نظارتی
• Local Registry Documents: مدارک موجود در اتاق بازرگانی یا اداره ثبت کشور محل فعالیت بانک
• Global Reports: گزارش‌های تحلیلی بین‌المللی درباره وضعیت بانک
• Filings (مثل SEC): در صورت وجود، اسناد مالی ثبت‌شده در بورس‌ها و سازمان‌های نظارتی بین‌المللی

نکته: این بخش به شما امکان می‌دهد به منابع معتبر و مستند دسترسی داشته باشید و در پروژه‌های پژوهشی یا تحلیل‌های حرفه‌ای از آن‌ها استفاده کنید.

۱۱. یادداشت‌ها و داده‌های سفارشی

بخش Notes & Custom Data امکان اضافه کردن اطلاعات و یادداشت‌های شخصی را به پروفایل بانک فراهم می‌کند. این ویژگی برای پژوهشگران و تحلیلگرانی که روی پروژه‌های طولانی‌مدت کار می‌کنند بسیار مفید است. در این بخش می‌توانید:

• Add Notes: یادداشت‌های خود را برای هر بانک ذخیره کنید تا هنگام مراجعه بعدی آن‌ها را ببینید
• Custom Variables: متغیرها یا شاخص‌های اختصاصی تعریف کنید و به پروفایل بانک اضافه کنید
• Team Sharing: یادداشت‌ها را فقط برای خودتان یا برای اعضای تیم پژوهشی‌تان به اشتراک بگذارید

نکته: این بخش کمک می‌کند تحلیل‌های خود را در همان محیط BankFocus نگه دارید و نیازی به فایل‌های جداگانه اکسل یا یادداشت‌های دستی نداشته باشید.

تحلیل روند مالی (Trend Analysis) در BankFocus

یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های BankFocus، امکان مشاهده و تحلیل روند تغییرات مالی بانک در طول سال‌های مختلف است. این بخش به جای آن‌که فقط اعداد یک سال را نشان دهد، تصویری پیوسته از عملکرد بانک در طول زمان می‌سازد. در واقع، شما با Trend Analysis می‌توانید مسیر رشد، افت یا نوسان شاخص‌های مالی بانک را ببینید و تفسیر کنید.

نحوه دسترسی

برای ورود به بخش تحلیل روند مالی:

1. از منوی سمت چپ روی Financials کلیک کنید.
2. سپس Global Detailed Format یا National Format را انتخاب کنید (بسته به اینکه می‌خواهید داده‌ها بر اساس استاندارد بین‌المللی یا ملی نمایش داده شوند).
3. در بالای جدول روی گزینه Go to Financial Worksheet کلیک کنید تا وارد صفحه‌ی کاربرگ مالی شوید.
4. از تب‌های بالای صفحه، می‌توانید بین Income Statement (صورت سود و زیان)، Balance Sheet (ترازنامه) و Ratios & Indicators (نسبت‌ها و شاخص‌ها) جابه‌جا شوید.

مراحل تحلیل

۱. انتخاب شاخص‌های کلیدی
ابتدا شاخص‌هایی را که می‌خواهید تحلیل کنید انتخاب کنید. مهم‌ترین شاخص‌ها معمولاً شامل این موارد هستند:

• Interest Income – درآمد بهره از وام‌ها و سپرده‌ها
• Interest Expense – هزینه بهره پرداختی به سپرده‌گذاران
• Net Income – سود یا زیان خالص
• Total Assets – کل دارایی‌ها
• Equity – حقوق صاحبان سهام

۲. بررسی تغییرات در طول زمان
اعداد هر شاخص در ستون‌های مربوط به سال‌های مختلف نمایش داده می‌شوند. روند را از چپ به راست بررسی کنید تا ببینید آیا شاخص رشد کرده، کاهش یافته یا دچار نوسان شده است.
مثال: اگر سود خالص (Net Income) از سال 2020 تا 2024 هر سال افزایش داشته باشد، این نشانه‌ی بهبود سودآوری بانک است.

۳. شناسایی نقاط مهم
اگر عددی به‌طور ناگهانی خیلی زیاد یا خیلی کم شد، روی آن کلیک کنید تا جزئیات بیشتری ببینید. همچنین می‌توانید به بخش News & Deals بروید تا بررسی کنید چه رویدادهایی (مثل ادغام، بحران، تغییر قوانین یا مدیریت) باعث این تغییر شده است.

۴. مقایسه همزمان چند شاخص
تحلیل دقیق‌تر زمانی اتفاق می‌افتد که چند شاخص را کنار هم بررسی کنید.
مثال: اگر دارایی‌های بانک افزایش یافته ولی سود خالص کاهش داشته، ممکن است هزینه‌های عملیاتی بالا رفته باشد یا وام‌های مشکوک‌الوصول افزایش پیدا کرده باشند.

چرا این بخش مهم است
Trend Analysis به شما کمک می‌کند:

• مسیر رشد یا افت بانک را در یک نگاه ببینید.
• ریسک‌های پنهان مثل کاهش ناگهانی سود یا افزایش هزینه بهره را شناسایی کنید.
• مقایسه معنادار بین چند بانک انجام دهید و بهترین گزینه را انتخاب کنید.

مثال عملی
برای درک بهتر خروجی این بخش، جدول زیر نمونه‌ای از شاخص‌های مالی یک بانک را طی چهار سال نشان می‌دهد:

با نگاه به جدول بالا چند نکته کلیدی به‌دست می‌آید:

• رشد درآمد بهره (Interest Income): از ۴۲۰ هزار به یک میلیون رسیده، یعنی بانک فعالیت اعتباری خود را توسعه داده است. این رشد می‌تواند نشانه افزایش وام‌دهی یا جذب سپرده بیشتر باشد.
• افزایش هزینه بهره (Interest Expense): تقریباً هم‌زمان با رشد درآمد، هزینه بهره هم زیاد شده است. این موضوع نشان می‌دهد بخشی از رشد درآمد ناشی از تأمین مالی گران‌تر بوده که ممکن است حاشیه سود را تحت فشار قرار دهد.
• رشد کند سود خالص (Net Income): سود خالص افزایش داشته اما با شیبی کمتر از درآمد بهره. این یعنی هزینه‌های عملیاتی یا هزینه ریسک اعتباری بالا رفته‌اند.
• افزایش کل دارایی‌ها (Total Assets): رشد پیوسته دارایی‌ها نشان می‌دهد بانک سهم خود را در بازار گسترش داده است.
• افزایش تدریجی حقوق صاحبان سهام (Equity): با وجود رشد دارایی‌ها، سرمایه بانک هم تقویت شده و این نشانه‌ای از بهبود توان مالی و نسبت کفایت سرمایه است.

تحلیل‌گر با مشاهده این روند می‌تواند نتیجه بگیرد که بانک در حال رشد است، اما باید به حاشیه سود و هزینه‌ها توجه ویژه داشته باشد. همچنین مقایسه این شاخص‌ها با بانک‌های مشابه (در بخش Peer Comparison) کمک می‌کند مشخص شود آیا این رشد در سطح صنعت طبیعی است یا بانک عملکرد بهتری/ضعیف‌تری داشته است.

مقایسه بانک‌ها در BankFocus

بخش Peer Comparison یکی از مهم‌ترین ابزارهای BankFocus است که به شما امکان می‌دهد عملکرد یک بانک را در کنار بانک‌های مشابه بررسی کنید. این بخش مثل یک «جدول مقایسه‌ای هوشمند» عمل می‌کند که شاخص‌های کلیدی مالی و ریسک را برای چندین بانک به‌صورت یک‌جا نشان می‌دهد. برای استفاده از این ابزار، مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. ورود به بخش مقایسه
پس از انتخاب بانک موردنظر و ورود به پروفایل آن، از منوی سمت چپ روی Peer Comparison کلیک کنید. بلافاصله جدولی باز می‌شود که بانک انتخابی شما در کنار بانک‌های هم‌گروه (Peer Group) نمایش داده می‌شود.

۲. انتخاب گروه مقایسه‌ای (Peer Group)
به‌صورت پیش‌فرض، بانک شما با گروهی از بانک‌های مشابه از نظر اندازه دارایی یا کشور مقایسه می‌شود.
اگر بخواهید گروه مقایسه‌ای را تغییر دهید، از بالای جدول روی گزینه Peer Group کلیک کنید و یکی از این گزینه‌ها را انتخاب کنید:

• بانک‌های همان کشور (مقایسه داخلی)
• بانک‌های جهانی با اندازه مشابه (مقایسه بین‌المللی)
• گروه سفارشی که خودتان قبلاً ساخته‌اید

۳. انتخاب شاخص‌های موردنیاز
با کلیک روی Add/Remove Columns می‌توانید مشخص کنید چه شاخص‌هایی در جدول نمایش داده شوند. پیشنهاد می‌شود مهم‌ترین شاخص‌ها را فعال کنید:

• Total Assets – کل دارایی‌ها
• Customer Deposits – سپرده مشتریان
• Net Income – سود خالص
• Capital Adequacy Ratio – نسبت کفایت سرمایه
• Loan Loss Reserves – ذخایر مطالبات مشکوک‌الوصول

این امکان کمک می‌کند جدول فقط شامل اطلاعاتی باشد که برای تحلیل شما اهمیت دارد.

۴. مرتب‌سازی و رتبه‌بندی
جدول به‌صورت خودکار بانک‌ها را بر اساس شاخص‌های انتخابی رتبه‌بندی می‌کند. اگر روی عنوان هر ستون کلیک کنید، بانک‌ها بر اساس همان شاخص به ترتیب صعودی یا نزولی مرتب می‌شوند. این کار کمک می‌کند سریع جایگاه بانک موردنظر را بین رقبا ببینید.

۵. تحلیل سریع با آمار کلی
در بالای جدول، سه شاخص آماری مهم نمایش داده می‌شود:

• Average – میانگین شاخص در کل گروه
• Median – میانه گروه که تصویر واقع‌بینانه‌تری از وضعیت معمول بانک‌ها می‌دهد
• Standard Deviation – انحراف معیار که میزان پراکندگی داده‌ها را نشان می‌دهد

با یک نگاه می‌توانید بفهمید بانک شما بالاتر از میانگین است (عملکرد قوی‌تر) یا پایین‌تر (ضعیف‌تر از رقبا).

تحلیل نمونه بر اساس داده‌های مقایسه‌ای

برای روشن‌تر شدن کاربرد بخش Peer Comparison، بیایید داده‌های بانک ملی ایران را در کنار چند بانک دیگر بررسی کنیم. جدول زیر بخشی از نتایج مقایسه‌ای را نشان می‌دهد:

تفسیر داده‌ها

• کل دارایی‌ها: بانک ملی ایران با بیش از ۳۸۳ میلیارد دلار دارایی در جایگاه سوم گروه قرار دارد و بالاتر از میانگین گروه است؛ نشان می‌دهد سهم بزرگی از بازار را در اختیار دارد.
• سپرده‌های مشتریان: بانک ملی ایران با ۲۷۶ میلیارد دلار سپرده، بالاترین میزان سپرده در گروه را دارد که قدرت جذب منابع مالی بالای آن را تأیید می‌کند.
• سود خالص: سود خالص بانک ملی نسبت به بانک ملت پایین‌تر است، اما همچنان از میانگین گروه بیشتر است. این موضوع می‌تواند بیانگر حاشیه سود پایین‌تر یا هزینه‌های عملیاتی بالاتر باشد.
• نسبت کفایت سرمایه: در این مثال داده‌ای ثبت نشده، ولی بررسی این شاخص در مقایسه با میانگین گروه می‌تواند وضعیت سلامت سرمایه بانک را نشان دهد.

از این جدول می‌توان نتیجه گرفت که بانک ملی ایران از نظر حجم دارایی و سپرده یکی از بازیگران اصلی نظام بانکی است، اما برای بهبود سودآوری نیاز دارد نسبت درآمد به هزینه‌های خود را بهینه کند. این نوع تحلیل به پژوهشگران کمک می‌کند جایگاه بانک را نسبت به رقبا شناسایی کنند و نقاط قوت و ضعف آن را بهتر درک کنند.

ساختار مالکیت در پایگاه بانک فوکوس

بخش Corporate Ownership در BankFocus یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها برای شناخت جایگاه مالکیتی بانک است. این بخش نشان می‌دهد چه کسی کنترل بانک را در اختیار دارد و بانک در چه شبکه‌ای از شرکت‌ها قرار می‌گیرد.

آموزش استفاده

• از منوی سمت چپ وارد Corporate Ownership شوید.
• در تب Ownership Structure، درخت مالکیت (Ownership Tree) را مشاهده می‌کنید. این نمودار بصری به شما نشان می‌دهد سهام‌داران اصلی چه کسانی هستند و هرکدام چه درصدی از سهام را دارند.
• با انتخاب Corporate Group، می‌توانید کل گروه شرکتی شامل شرکت مادر، شرکت‌های تابعه و وابسته را ببینید.
• اگر به دنبال سهام‌داران کنترل‌کننده هستید، بخش Controlling Shareholders بهترین گزینه است؛ اینجا مالکانی که قدرت رأی مؤثر دارند (مثلاً بالای ۵۰٪ سهم) مشخص می‌شوند.

چطور از این اطلاعات تحلیل بگیریم

• تمرکز مالکیت: اگر ببینید بیشتر سهام بانک در دست چند سهام‌دار محدود است، یعنی تصمیم‌گیری‌های کلان بانک به‌شدت متمرکز است.
• مالکیت دولتی یا خصوصی: دانستن اینکه بانک دولتی است یا خصوصی، می‌تواند در تحلیل ریسک‌های سیاسی و حمایتی به شما کمک کند.
• ساختار گروه: اگر بانک بخشی از یک هلدینگ بزرگ باشد، باید بررسی کنید که آیا سایر شرکت‌های گروه می‌توانند روی عملکرد بانک اثر مثبت یا منفی بگذارند.

مثال کاربردی
فرض کنید در داده‌های BankFocus مشاهده می‌کنید که ۸۰٪ سهام یک بانک در اختیار یک هلدینگ سرمایه‌گذاری است و بقیه سهام به چند سهام‌دار خرد تعلق دارد. از این داده‌ها می‌توان نتیجه گرفت:

• سیاست‌ها و تصمیم‌های کلان بانک به‌شدت تحت تأثیر همان هلدینگ خواهد بود.
• اگر هلدینگ در چند صنعت کلیدی دیگر هم فعال باشد، ریسک تمرکز و وابستگی ایجاد می‌شود که باید در تحلیل ریسک در نظر گرفته شود.
• در صورت بروز مشکل مالی در هلدینگ، احتمال اثر دومینویی روی بانک وجود دارد.

سؤالات متداول

BankFocus چیست و چه کاربردی دارد؟

BankFocus یک پایگاه داده جهانی است که اطلاعات مالی و اعتباری هزاران بانک را گردآوری و استانداردسازی می‌کند. این پایگاه به کاربران کمک می‌کند عملکرد بانک‌ها را تحلیل کنند، آن‌ها را با یکدیگر مقایسه کنند و روندهای بانکی را رصد کنند.

چگونه در BankFocus جستجو کنیم؟

ابزار جستجوی پیشرفته این پایگاه به شما امکان می‌دهد بانک‌ها را بر اساس کشور، نوع فعالیت، شاخص‌های مالی و حتی ساختار مالکیت فیلتر کنید. به این ترتیب می‌توانید در چند کلیک فهرستی دقیق از بانک‌های موردنظر تهیه کنید.

آیا می‌توان عملکرد چند بانک را با هم مقایسه کرد؟

بله، در بخش Peer Comparison می‌توانید چند بانک را انتخاب کرده و شاخص‌هایی مثل دارایی‌ها، سود خالص و نسبت‌های مالی را کنار هم ببینید. این ابزار برای مقایسه رقبا و تحلیل جایگاه بانک در صنعت بسیار مفید است.

چگونه داده‌های مالی بانک‌ها را تحلیل کنیم؟

با رفتن به بخش Financials می‌توانید صورت‌های مالی چندساله بانک را ببینید و روند رشد یا افت شاخص‌هایی مثل دارایی، سود خالص و سرمایه را بررسی کنید. همچنین امکان خروجی گرفتن از داده‌ها برای تحلیل‌های عمیق‌تر وجود دارد.

آیا BankFocus برای تحقیقات دانشگاهی مناسب است؟

قطعاً. داده‌های استانداردشده و قابلیت مقایسه بین‌المللی باعث می‌شود این پایگاه منبعی ایده‌آل برای نگارش پایان‌نامه، مقالات علمی و پروژه‌های تحقیقاتی باشد.

آیا امکان دانلود داده‌ها وجود دارد؟

بله. کاربران می‌توانند گزارش‌ها، جداول و نمودارها را به‌صورت فایل Excel یا PDF دانلود کنند و در ارائه‌ها یا تحلیل‌های خود استفاده کنند.

چطور به بانک فوکوس دسترسی پیدا کنیم؟

از طریق ایران‌پیپر می‌توانید اشتراک کوتاه‌مدت یا بلندمدت تهیه کنید و به‌صورت مستقیم وارد پایگاه شوید. پس از ثبت‌نام و پرداخت، دسترسی شما فعال شده و می‌توانید بلافاصله شروع به جستجو و تحلیل کنید.

آیا داده‌های تاریخی بانک‌های ورشکسته هم موجود است؟

بله. بانک فوکوس داده‌های تاریخی بانک‌های فعال و غیرفعال را نگهداری می‌کند تا بتوانید روندهای بلندمدت را بررسی کنید.

آیا هشدارها و اعلان‌ها در BankFocus وجود دارد؟

بله، می‌توانید هشدارهای سفارشی تعریف کنید تا هر زمان صورت‌های مالی جدید منتشر شد یا رتبه اعتباری بانکی تغییر کرد، اطلاع‌رسانی شوید.

جمع بندی

پایگاه بانک فوکوس یکی از جامع‌ترین و قدرتمندترین ابزارهای تحلیل بانکی در جهان است که دسترسی هم‌زمان به داده‌های استانداردشده، شاخص‌های ریسک، اطلاعات مالکیت و حتی اخبار و اسناد رسمی را فراهم می‌کند. کاربر در این محیط می‌تواند با چند کلیک ساده بانک‌ها را جست‌وجو کند، پروفایل کامل آن‌ها را ببیند، روندهای مالی چندساله را تحلیل کند و نتایج را با بانک‌های مشابه مقایسه کند.

مزیت اصلی BankFocus در این است که به جای ساعت‌ها جست‌وجو در منابع پراکنده، همه چیز را یک‌جا در اختیار شما قرار می‌دهد و با ابزارهای تحلیلی خود امکان می‌دهد تصمیم‌های دقیق‌تر و سریع‌تری بگیرید. چه پژوهشگر دانشگاهی باشید، چه تحلیلگر مالی یا حتی یک مدیر ریسک در بانک، این پایگاه می‌تواند کار شما را ساده‌تر و حرفه‌ای‌تر کند.

استفاده از بانک فوکوس نه‌تنها شما را از داده‌های خام بی‌نیاز می‌کند، بلکه با ارائه تحلیل‌های مقایسه‌ای، نمودارهای روند و شاخص‌های هشدار، دیدی کامل و جامع از وضعیت بانک‌ها به شما می‌دهد. این همان چیزی است که تصمیم‌گیری آگاهانه را ممکن می‌سازد.

منابع

1. Moodys Analytics. (n.d.). BankFocus brochure [PDF].
2. Moody’s Analytics. (2024). BankFocus – Key Features and Global Detailed Format.
3. Bureau van Dijk (Moody’s). (n.d.). Moody’s Analytics BankFocus in Wharton Research Data Services.
4. The University of Kent Library. (n.d.). BankFocus: A comprehensive, global database of banks’ financial statements, ratings and intelligence. University of Kent.